Rechtbank Dordrecht, 17-10-2008, ECLI:NL:RBDOR:2008:990 BG2199, 07/823

procedurenummer: AWB 07/823

uitspraak van de meervoudige kamer voor bestuursrechtelijke zaken

inzake

mr. K.H. May, wonende te Hardinxveld-Giessendam, eiser,

tegen

het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Hardinxveld Giessendam, verweerder, gemachtigden: [ 2 namen gemachtigden], beiden werkzaam bij de gemeente Hardinxveld Giessendam,

aan welk geding voorts als partij deelneemt: Project Consult B.V., te Veenendaal (hierna: Project Consult), gemachtigde: [naam gemachtigde], werkzaam bij Project Consult.

1. Ontstaan en loop van het geding

Bij besluit van 23 januari 2007, verzonden op 5 februari 2007, heeft verweerder met toepassing van artikel 19, derde lid, van de toenmalige Wet op de Ruimtelijke Ordening (hierna: WRO), gelezen in verband met artikel 20, eerste lid, aanhef en onder a en 1º, van het Besluit op de Ruimtelijke Ordening 1985 (hierna: Bro), vrijstelling verleend van het vigerende bestemmingsplan voor de incidentele goothoogteoverschrijdingen ten gevolge van de door de goot stekende kozijnen en het trappenhuis/de liftschacht en heeft verweerder aan Project Consult een bouwvergunning eerste fase verleend voor het bouwen van een appartementencomplex, bestaande uit elf wooneenheden, ter vervanging van de bestaande (te slopen) woon-/winkelpanden aan de Peulenstaat 170-172, op de percelen kadastraal bekend gemeente Hardinxveld-Giessendam, sectie D nummers 216, 1984 en 1985.

Tegen dit besluit heeft eiser bij brief van 16 maart 2007 bezwaar gemaakt bij verweerder.

Bij besluit van 17 juli 2007 (hierna: het bestreden besluit) heeft verweerder het bezwaar van eiser ongegrond verklaard.

Tegen dit besluit heeft eiser bij brief van 24 augustus 2007 beroep ingesteld bij de rechtbank Dordrecht.

Bij beslissing van 21 maart 2008 heeft de rechtbank het onderzoek heropend en verweerder verzocht nadere stukken en een schriftelijke uiteenzetting aan de rechtbank toe te zenden.

Bij brief gedateerd 28 maart 2008, ingekomen bij de rechtbank op 21 april 2008, heeft verweerder de gevraagde stukken en uiteenzetting aan de rechtbank toegezonden.

Bij brief van 19 mei 2008 met bijlagen heeft eiser gereageerd op de brief gedateerd 28 maart 2008 van verweerder.

Bij brief van 13 juni 2008 heeft Project Consult gereageerd op de brief gedateerd 28 maart 2008 van verweerder en de brief van 19 mei 2008 van eiser.

2. Overwegingen

Ingevolge artikel 56a, tweede lid, van de Woningwet, zoals luidend ten tijde van het bestreden besluit en voor zover hier van belang, moet de bouwvergunning eerste fase worden geweigerd indien een weigeringsgrond als bedoeld in artikel 44, eerste lid, onderdeel b, c (of) d van toepassing is, met dien verstande dat onderdeel b van dat lid slechts van toepassing is voor zover de daar bedoelde voorschriften van stedenbouwkundige aard zijn.

2.1.2. Ingevolge artikel 19, derde lid, van de WRO kunnen burgemeester en wethouders vrijstelling verlenen van het bestemmingsplan in bij algemene maatregel van bestuur aan te geven gevallen.

2.1.3. Ingevolge artikel 20, eerste lid, aanhef en onder a en 1º, van het Bro komt voor de toepassing van artikel 19, derde lid, van de WRO in aanmerking een uitbreiding van of een bijgebouw bij een woongebouw in de bebouwde kom, mits het aantal woningen gelijk blijft.

2.1.4. Ter plaatse van het vergunde appartementencomplex geldt bestemmingsplan Wieldijk Noord. Het appartementencomplex is geprojecteerd op gronden die op de plankaart zijn aangeduid met code C8, met uitzondering van een gedeelte van het trappenhuis met liftschacht dat is geprojecteerd op gronden die op de plankaart zijn aangeduid met code E3.

Ingevolge artikel 1, onderdeel 3, van de voorschriften van bestemmingsplan Wieldijk Noord (hierna: de planvoorschriften) wordt verstaan onder bouwvlak: een aaneengesloten oppervlakte met één bestemmingsaanduiding voorzien van een hoogte-aanduiding en/of een percentage waarmee de gronden zijn aangeduid waarop gebouwen zijn toegelaten.

Ingevolge artikel 1, onderdeel 4, van de planvoorschriften wordt verstaan onder bouwgrens: de grens van een bouwvlak, die niet door gebouwen mag worden overschreden, behoudens krachtens deze voorschriften toegelaten afwijkingen.

Ingevolge artikel 3, eerste lid, van de planvoorschriften geeft het op de kaart achter een letter ingeschreven Arabische cijfer – tenzij in hoofdstuk II anders is bepaald en behoudens eventuele vrijstelling – de maximaal toelaatbare goothoogte van gebouwen in meters aan, dan wel – voor zover een platte afdekking wordt toegepast – de maximaal toelaatbare hoogte van het boeiboord van het platte dak.

Ingevolge artikel 4, aanhef en onder a, van de planvoorschriften mogen, voor zover hier van belang, de bouwgrenzen in afwijking van de kaart uitsluitend worden overschreden door tot gebouwen behorende trappen(huizen), mits de overschrijding niet meer dan 1.50 m bedraagt.

Ingevolge artikel 10, eerste lid, van de planvoorschriften zijn de gronden op de kaart aangewezen voor Centrumdoeleinden (C) bestemd voor detailhandels- en dienstverlenende bedrijven (hieronder niet begrepen horecabedrijven), kantoren, wonen alsmede voorzieningen inzake welzijn, volksgezondheid en cultuur. In artikel 10, tweede lid, aanhef en onder a, van de planvoorschriften is bepaald dat op deze gronden ten behoeve van de bestemming hoofdgebouwen, waaronder begrepen woningen, mogen worden gebouwd.

Ingevolge artikel 13, eerste lid, van de planvoorschriften zijn de gronden op de kaart aangewezen voor Erven (E) bestemd voor erven behorende bij de op de aangrenzende gronden gelegen woningen en gebouwen. In artikel 13, tweede lid, van de planvoorschriften is bepaald dat op deze gronden ten behoeve van de bestemming uitsluitend mogen worden gebouwd (onder a) bijgebouwen en (onder b) bouwwerken, geen gebouw zijnde.

2.1.5. Ingevolge artikel 2.5.21, eerste lid, van de ter plaatse van het vergunde appartementencomplex geldende bouwverordening (hierna: de Bouwverordening) bedraagt, onverminderd het bepaalde in artikel 2.5.24 van de Bouwverordening, de maximale hoogte van een bouwvergunningplichtig bouwwerk in het vlak door de achtergevelrooilijn 1 meter, vermeerderd met éénmaal de afstand tot de tegenoverliggende achtergevelrooilijn in hetzelfde bouwblok. In het derde lid van artikel 2.5.21 van de Bouwverordening is bepaald dat in afwijking van het eerste lid de maximale hoogte van een bouwwerk in het vlak door de achtergevelrooilijn niet meer mag bedragen dan de maximale hoogte in de aangrenzende 5 meter van een aanliggende achtergevelrooilijn in hetzelfde bouwblok. In het vierde lid van artikel 2.5.21 van de Bouwverordening is bepaald dat, indien het terrein achter de achtergevelrooilijn lager dan straatpeil ligt, de in het eerste lid bedoelde hoogte moet worden verminderd met een maat, gelijk aan het verschil tussen het straatpeil en het peil van het onderhavige terrein ter plaatse van de achtertoegang bij voltooiing van de bouw.

Ingevolge artikel 2.5.24, eerste lid, van de Bouwverordening mag de hoogte van een bouwvergunningplichtig bouwwerk niet meer bedragen dan 15 meter.

2.2.4. Ter zitting van 24 september 2008 heeft verweerder nader aangevoerd dat het bestemmingsplan en niet de Bouwverordening de maximaal toegelaten goot- en of boeiboordhoogte regelt. Onder een trappenhuis wordt in het normale spraakgebruik een liftschacht mede begrepen. Het appartementencomplex is niet geprojecteerd op een primaire waterkering.

2.3.3. Bij brief van 19 mei 2008 heeft eiser nader aangevoerd dat het bestemmingsplan niet de mogelijkheid biedt vrijstelling te verlenen van artikel 13, tweede lid, van de planvoorschriften. Artikel 4 van de planvoorschriften bevat een limitatieve opsomming van toe te laten onderdelen. Liftschachten worden in deze opsomming niet vermeld. Het bestemmingsplan voorziet niet in de mogelijkheid tot het toelaten van een overschrijding van bestemmingsgrenzen. De gronden waarop het bouwwerk is geprojecteerd hebben mogelijk ook de bestemming primaire waterkering.

Het bouwplan voorziet in het bouwen van een appartementencomplex, bestaande uit elf wooneenheden, ter vervanging van de bestaande (te slopen) panden aan de Peulenstaat 170 172 te Hardinxveld-Giessendam.

Voor zover het appartementencomplex is geprojecteerd op gronden met de bestemming centrumdoeleinden, voldoet het aan de planvoorschriften, met uitzondering van de hoogte van de door de goot stekende kozijnopeningen. De hoogte van deze kozijnopeningen overschrijdt de ingevolge artikel 3, eerste lid, van de planvoorschriften, gelezen in verband met de plankaart, maximaal toegestane goothoogte van acht meter met minder dan tien procent.

Een gedeelte van het tot het appartementencomplex behorende trappenhuis met liftschacht is geprojecteerd op gronden met de bestemming erven. De rechtbank volgt verweerder in zijn standpunt dat dit, afgezien van de hoogte van het trappenhuis met liftschacht, wordt toegestaan door artikel 4, aanhef en onder a, van de planvoorschriften. Naar de kennelijke opvatting van verweerder moet onder het begrip trappenhuis in de zin van de planvoorschriften tevens worden begrepen een (trappenhuis in combinatie met een) liftschacht. De rechtbank acht deze uitleg niet onjuist. Een trappenhuis en een liftschacht hebben dezelfde functie in een gebouw, te weten vervoer in het verticale vlak, bevinden zich in de regel – en ook in het onderhavige geval – in hetzelfde gedeelte van het gebouw en hebben in die zin planologisch dezelfde uitstraling. Hierna wordt onder het begrip trappenhuis tevens begrepen de liftschacht.

Het beroep van eiser op artikel 13, tweede lid, van de planvoorschriften faalt. De bouw van het trappenhuis wordt, in afwijking van deze bepaling, toegestaan door artikel 4, aanhef en onder a, van de planvoorschriften. Een vrijstelling van artikel 13, tweede lid, van de planvoorschriften is dan ook niet noodzakelijk. Een redelijke uitleg van artikel 4, aanhef en onder a, van de planvoorschriften brengt met zich dat een onderdeel van een gebouw dat in overeenstemming met dit voorschrift is opgericht op gronden met de bestemming erven, mag worden gebruikt als gebouw.

Naar het oordeel van de rechtbank stelt verweerder zich terecht op het standpunt dat de maximale hoogte van het trappenhuis is vastgelegd in artikel 3, eerste lid, van de planvoorschriften, gelezen in verband met de plankaart. Verweerder heeft in dit verband naar voren gebracht dat het gaat om een goothoogte en dat het trappenhuis een plat dak heeft. Naar het oordeel van de rechtbank heeft verweerder zich, gelet op de planvoorschriften en de situering van het trappenhuis, op het standpunt kunnen stellen dat de overschrijding van de in de planvoorschriften neergelegde maximale hoogte van het trappenhuis geen grote inbreuk maakt op het het bestaande planologische regime.

De rechtbank komt tot de slotsom dat verweerder zich terecht op het standpunt stelt dat de bij het bestreden besluit gehandhaafde vrijstellingen geen grote inbreuk maken op het ter plaatse geldende planologische regime. Verweerder heeft er voorts terecht op gewezen dat een goede ruimtelijke onderbouwing geen voorwaarde is voor het toepassen van artikel 19, derde lid, van de WRO. De beroepsgrond dat aan de vrijstelling geen door stedenbouwkundige overwegingen onderbouwde motivering ten grondslag ligt, stuit hierop af.

De beroepsgronden van eiser met betrekking tot de parkeersituatie falen. Eiser heeft zijn stellingen dat er te weinig parkeerplaatsen zijn voorzien, dat de bestemming erven de aanleg van parkeerplaatsen niet toelaat of dat er verkeershinder zal optreden niet onderbouwd met argumenten, terwijl de juistheid van deze stellingen gelet op de planvoorschriften alsmede het aantal geprojecteerde appartementen (elf) en parkeerplaatsen (achttien) niet evident is.

De beroepsgrond van eiser met betrekking tot de luchtkwaliteit slaagt evenmin. Eiser heeft in beroep niet gemotiveerd betoogd dat de in opdracht van verweerder verrichte quick scan naar (de gevolgen van het project voor) de luchtkwaliteit niet voldoet aan de daaraan te stellen. Evenmin heeft eiser een deskundigenrapport ingebracht of andere argumenten aangedragen ter onderbouwing van zijn standpunt.

De beroepsgrond van eiser met betrekking tot de natuurwaarden faalt eveneens. In bezwaar heeft eiser geen bijzondere natuurwaarden genoemd, zodat verweerder geen aanleiding hoefde te zien de verleende vrijstellingen te herroepen of nader onderzoek daarnaar te (doen) verrichten. Gelet hierop en in aanmerking genomen dat eiser de ter zitting van 10 maart 2008 geponeerde stelling dat zich zeldzame vleermuizen in de tuin bevinden op geen enkele wijze heeft onderbouwd, komt aan deze stelling niet de betekenis toe die eiser daaraan gehecht wil zien.

De rechtbank ziet geen grond voor het oordeel dat verweerder doorslaggevende betekenis had moeten toekennen aan de privaatrechtelijke belangen van eiser. Ook in dit verband kan er niet aan worden voorbijgezien dat de verleende vrijstellingen een geringe inbreuk maken op het ter plaatse geldende planologische regime. Uit de door eiser aangevoerde argumenten leidt de rechtbank verder af dat hij vreest voor hinder dan wel schade als gevolg van de bouwwerkzaamheden. Deze laatste argumenten kunnen in beginsel geen rol spelen bij de beantwoording van de vraag of verweerder in redelijkheid vrijstelling heeft kunnen verlenen van de planvoorschriften. Eiser heeft geen zodanige hinder of schade aannemelijk gemaakt dat verweerder daarin aanleiding had moeten zien van dit beginsel af te wijken.

De rechtbank komt tot de slotsom dat verweerder in redelijkheid heeft kunnen besluiten tot het verlenen van vrijstelling.

2.4.2. Het beroep van eiser op artikel 2.5.21, derde lid, van de Bouwverordening faalt op de in het verweerschrift genoemde gronden, die onder 2.2.2. zijn samengevat.

Voor zover eiser heeft willen stellen dat het bestreden besluit is genomen in strijd met artikel 2.5.21, vierde lid, van de Bouwverordening, volgt de rechtbank eiser hierin niet. Eiser heeft deze stelling niet onderbouwd, terwijl de juistheid ervan niet evident is.

Omdat de maximale hoogte van het trappenhuis is neergelegd in de planvoorschriften, is de Bouwverordening hierop niet van toepassing en faalt de beroepsgrond dat de vrijstelling voor de goothoogteoverschrijdingen ten gevolge van het trappenhuis in strijd is met het bepaalde in de Bouwverordening.

2.4.3. Volgens vaste jurisprudentie van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna: Afdeling), bijvoorbeeld haar uitspraak van 23 juli 2008 (LJN BD8309), mag verweerder in beginsel doorslaggevende betekenis toekennen aan een advies van de welstandscommissie. Het overnemen van een welstandsadvies behoeft in de regel geen nadere toelichting, tenzij de aanvrager of een derde-belanghebbende een advies overlegt van een andere deskundig te achten persoon of instantie. Dit is volgens vaste jurisprudentie van de Afdeling slechts anders, indien het advies van de welstandscommissie naar inhoud en wijze van totstandkoming zodanige gebreken vertoont dat verweerder dit niet of niet zonder meer aan zijn oordeel omtrent de welstand ten grondslag mag leggen.

Dat eiser pas in de bezwaarfase kennis heeft kunnen nemen van de motivering van het welstandsadvies, laat onverlet dat hij voldoende gelegenheid heeft gehad om daarop te reageren en vormt dan ook geen grond voor vernietiging van het bestreden besluit. Eiser heeft in bezwaar niet gesteld dat hij een deskundig tegenadvies wilde vragen en ook in beroep heeft hij een dergelijk advies niet overgelegd. Hetgeen eiser eerst in beroep heeft aangevoerd over onderdelen van het welstandsadvies die volgens hem in strijd zijn met de welstandsnota kan, bij gebreke van deskundige onderbouwing en gelet op de gemotiveerde betwisting door verweerder, niet leiden tot de conclusie dat verweerder het advies van de welstandscommissie niet had mogen overnemen.

In de brief van 14 november 2006 is onder meer vermeld dat de commissie zich heeft gebaseerd op de welstandsnota en dat het bouwplan aan de vastgestelde criteria voldoet. Reeds hierom gaat de door eiser gemaakte vergelijking met de zaak die heeft geleid tot de uitspraak van 9 augustus 2006 van de Afdeling, waarin het welstandsadvies was gebaseerd op de mededeling "afwijking nota gelet op unieke situatie", niet op.

Ook overigens ziet de rechtbank in hetgeen eiser in dit verband heeft aangevoerd geen grond voor het oordeel dat verweerder het advies van de welstandscommissie niet had mogen overnemen.

2.4.4. Het beroep van eiser is derhalve ongegrond.

De rechtbank ziet geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling op grond van artikel 8:75, eerste lid, van de Awb.

Gezien het vorenstaande beslist de rechtbank als volgt.

3. Beslissing

De rechtbank Dordrecht:

- verklaart het beroep ongegrond.

Aldus gegeven door mr. W.M.P.M. Weerdesteijn, voorzitter, en mrs. M.G.L. de Vette en B. van Velzen, leden, in tegenwoordigheid van V.A. van de Weyer als griffier, en door de voorzitter ondertekend.

De griffier is buiten staat deze uitspraak mede te ondertekenen.

Uitgesproken in het openbaar op: 17 oktober 2008