Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 24-06-2016, ECLI:NL:GHSHE:2016:2542, 20-001210-14

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] ,

thans verblijvende in Vught PPC te Vught.

Hoger beroep

De verdachte heeft tegen voormeld vonnis hoger beroep ingesteld.

Onderzoek van de zaak

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting.

Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal en van hetgeen door en namens de verdachte naar voren is gebracht.

De advocaat-generaal heeft gevorderd dat het hof het beroepen vonnis zal bevestigen.

De verdediging heeft bepleit dat het hof verdachte zal vrijspreken van het onder 1 primair en subsidiair ten laste gelegde. Voor een bewezenverklaring van het onder 1 meer subsidiair en onder 2 ten laste gelegde ziet de verdediging geen beletselen. Voorts heeft de verdediging bepleit dat het opleggen van de maatregel van terbeschikkingstelling met bevel tot verpleging van overheidswege niet mogelijk is. In het geval dat het hof verdachte evenwel de maatregel van tbs met bevel tot verpleging van overheidswege zal opleggen, heeft de verdediging verzocht dat het hof op de voet van artikel 37b, tweede lid, van het Wetboek van Strafrecht de datum zal bepalen waarop met de behandeling van verdachte in het kader van deze maatregel een aanvang kan worden genomen.

Vonnis waarvan beroep

Het beroepen vonnis zal worden vernietigd, omdat het hof tot een andere bewezenverklaring komt dan de rechtbank.

Tenlastelegging

Aan verdachte is – na wijziging van de tenlastelegging ter terechtzitting in eerste aanleg op 3 januari 2014 – ten laste gelegd dat:

1.

hij in of omstreeks de periode van 30 april 2013 tot en met 2 mei 2013 te Valkenswaard en/of te Waalre, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk en met voorbedachten rade

[slachtoffer] van het leven heeft beroofd, immers heeft/hebben verdachte en/of zijn mededader(s) in de periode van 30 april 2013 tot en met 2 mei 2013 met dat opzet en na kalm beraad en rustig overleg:

 die [slachtoffer] naar zijn, verdachtes, woning gelokt en/of (vervolgens);

 die [slachtoffer] meermalen, althans eenmaal, (met een of meer hard(e) voorwerp(en)) tegen het hoofd en/of de romp geslagen en/of (vervolgens);

 die [slachtoffer] gestompt en/of geschopt en/of (vervolgens);

 met een mes, althans een of meer hard(e) en/of puntig(e) voorwerp(en), in het hoofd en/of de romp van die [slachtoffer] gestoken en/of gesneden,

ten gevolge waarvan voornoemde [slachtoffer] is overleden;

subsidiair althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden:

hij in of omstreeks de periode van 30 april 2013 tot en met 2 mei 2013 te Valkenswaard en/of te Waalre, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk [slachtoffer] van het leven heeft beroofd, immers heeft/hebben verdachte en/of zijn mededader(s) in de periode van 30 april 2013 tot en met 2 mei 2013 met dat opzet:

 die [slachtoffer] naar zijn, verdachtes, woning gelokt en/of (vervolgens);

 die [slachtoffer] meermalen, althans eenmaal, (met een of meer hard(e) voorwerp(en)) tegen het hoofd en/of de romp geslagen en/of (vervolgens);

 die [slachtoffer] gestompt en/of geschopt en/of (vervolgens);

 met een mes, althans een of meer hard(e) en/of puntig(e) voorwerp(en), in het hoofd en/of de romp van die [slachtoffer] gestoken en/of gesneden,

ten gevolge waarvan voornoemde [slachtoffer] is overleden, welke vorenomschreven doodslag werd gevolgd, vergezeld en/of voorafgegaan van enig strafbaar feit, te weten afpersing in vereniging, dan wel poging tot afpersing in vereniging, dan wel diefstal in vereniging (artikel 311/317 Wetboek van Strafrecht), en welke doodslag werd gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken en/of om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en/of aan de andere deelnemer(s) straffeloosheid en/of het bezit van het wederrechtelijk verkregene te verzekeren;

meer subsidiair althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden:

hij in of omstreeks de periode van 30 april 2013 tot en met 2 mei 2013 te Valkenswaard en/of te Waalre, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk [slachtoffer] van het leven heeft beroofd, immers heeft/hebben verdachte en/of zijn mededader(s) in de periode van 30 april 2013 tot en met 2 mei 2013 met dat opzet:

 die [slachtoffer] naar zijn, verdachtes, woning gelokt en/of (vervolgens);

 die [slachtoffer] meermalen, althans eenmaal, (met een of meer hard(e) voorwerp(en)) tegen het hoofd en/of de romp geslagen en/of (vervolgens);

 die [slachtoffer] gestompt en/of geschopt en/of (vervolgens);

 met een mes, althans een of meer hard(e) en/of puntig(e) voorwerp(en), in het hoofd en/of de romp van die [slachtoffer] gestoken en/of gesneden,

ten gevolge waarvan voornoemde [slachtoffer] is overleden;

2.hij in of omstreeks de periode van 30 april 2013 tot en met 2 mei 2013 te Valkenswaard en/of te Waalre, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander, althans alleen, een lijk, te weten het stoffelijke overschot van

[slachtoffer] , heeft/hebben verborgen en/of heeft/hebben weggevoerd en/of heeft/hebben weggemaakt, met het oogmerk om het feit en/of de oorzaak van het overlijden te verhelen, immers heeft/hebben verdachte en/of zijn mededader(s) (nadat genoemde [slachtoffer] door verdachte en/of verdachte’s mededader opzettelijk om het leven was gebracht):

 (op 30 april 2013) het lijk van genoemde [slachtoffer] in de/een kofferbak van een auto gedaan/geduwd en/of (vervolgens);

 die auto geparkeerd op een parkeerplaats gelegen aan de Geenhovensedreef te Valkenswaard en/of (vervolgens);

 (op 2 mei 2013) die auto verplaatst naar een zandpad genaamd Gagelhof te Waalre en/of (vervolgens);

 getracht het lichaam en/of de auto in brand te steken.

Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten of omissies voorkwamen, zijn deze verbeterd. De verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.

Door het hof gebruikte bewijsmiddelen

Indien tegen dit verkort arrest beroep in cassatie wordt ingesteld, worden de door het hof gebruikte bewijsmiddelen die redengevend zijn voor de bewezenverklaring opgenomen in een aanvulling op het verkort arrest. Deze aanvulling wordt dan aan het verkort arrest gehecht.

Bijzondere overwegingen omtrent het bewijs

De beslissing dat het bewezen verklaarde door de verdachte is begaan, berust op de feiten en omstandigheden als vervat in de hierboven bedoelde bewijsmiddelen, in onderlinge samenhang beschouwd.

Elk bewijsmiddel wordt – ook in zijn onderdelen – slechts gebruikt tot bewijs van dat bewezen verklaarde feit, of die bewezen verklaarde feiten, waarop het, blijkens zijn inhoud, betrekking heeft.

i. Inleiding

Op 1 mei 2013 werd bij de politie Oost-Brabant melding gedaan van vermissing van

[slachtoffer] , welke vertrokken was in een Renault Laguna, [kenteken] .

Op 2 mei 2013 werd op het bospad genaamd de Gagelhof te Waalre door verbalisanten een personenauto Renault Laguna, [kenteken] aangetroffen, waarvan de ruiten beroet waren. In de kofferbak van deze personenauto, waar een brand had gewoed, troffen de verbalisanten de stoffelijke resten aan van [slachtoffer] .

Blijkens getuigenverklaringen is de auto op 2 mei 2013 op het bospad achtergelaten.

Door getuigen is verklaard dat zij [slachtoffer] het laatst hebben gezien op 30 april 2013.

Hij reed toen in de Renault Laguna van zijn vader.

[getuige 1] heeft verklaard dat [slachtoffer] hem op 30 april 2013 omstreeks 16.15 uur kwam ophalen op de [straat 1] in Eindhoven. De getuige zag toen dat er nog iemand in de auto zat die zich voorstelde als [medeverdachte] (het hof begrijpt: medeverdachte [medeverdachte]). Deze [medeverdachte] vertelde dat hij op de [straat 2] in Tongelre woonde. Hij droeg zijn arm in een blauwe mitella. De getuige vroeg aan [slachtoffer] waar hij heen ging, waarop deze antwoordde dat hij naar Valkenswaard ging om [medeverdachte] af te zetten. Toen de getuige vroeg of hij mee zou rijden, zodat [slachtoffer] niet alleen terug hoefde te rijden, antwoordde [slachtoffer] dat dat o.k. was. [medeverdachte] zou toen gezegd hebben: “dat huis kent niemand, ik heb liever niet dat andere mensen meegaan’’, waarop [slachtoffer] [medeverdachte] gelijk gaf en de getuige niet heeft meegenomen naar Valkenswaard.

Uit diverse getuigenverklaringen blijkt dat [slachtoffer] zich bezig hield met het leveren van drugs aan klanten.

Uit het (technisch) onderzoek is naar voren gekomen dat [slachtoffer] om het leven is gebracht in de woning gelegen aan [adres] te Valkenswaard, zijnde de woning van verdachte.

De patholoog dr. B. Kubat van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) heeft sectie verricht op het stoffelijk overschot. Blijkens de gerechtelijke sectie is het overlijden van [slachtoffer] volledig te verklaren door inwerking van zeer veel, excessief en meerdere soorten geweld op het hoofd en de romp, en de daardoor opgetreden verbloedingen en weefselschade.

Voorts blijkt uit het onderzoek dat op een in de kofferbak bij het slachtoffer aangetroffen GSM een dactyloscopisch spoor is aangetroffen van de medeverdachte [medeverdachte] en dat op een aansteker die in de kofferbak is gevonden een DNA-spoor is veilig gesteld dat matcht met het DNA-profiel van medeverdachte [medeverdachte] .

Over hetgeen zich heeft afgespeeld in de woning van verdachte op 30 april 2013 hebben de verdachte en de medeverdachte verschillende verklaringen afgelegd.

ii. Verklaringen van medeverdachte [medeverdachte]

Medeverdachte [medeverdachte] heeft – na aanvankelijk ontkend te hebben dat hij met [slachtoffer] in de woning van verdachte is geweest – het volgende verklaard:

 dat hij het slachtoffer [slachtoffer] sinds twee à twee en een half jaar kent

 dat hij weed kocht bij [slachtoffer] , wat hij weer doorverkocht aan anderen om wat geld te verdienen

 ongeveer 2 weken voor 30 april 2013 was [verdachte] (het hof begrijpt: [verdachte]) in zijn woning toen [slachtoffer] (het hof begrijpt: het slachtoffer [slachtoffer]) langs kwam om drugs af te leveren

 [verdachte] vertelde toen dat de filialen van de Aldi en de Emté overvallen waren en dat [slachtoffer] hier iets mee te maken had

 dat [slachtoffer] volgens [verdachte] ook iets te maken had met de verdwijning van spullen uit zijn woning en dat hij [slachtoffer] daar op aan wilde spreken

 dat [slachtoffer] en hij op 29 april 2013 hebben afgesproken om op 30 april 2013 naar Valkenswaard te gaan naar [verdachte]

 dat [verdachte] wist van deze afspraak en dat [slachtoffer] ook wist dat [verdachte] drugs wilde hebben

 [slachtoffer] sms-te dat hij om 15.00 uur bij hem, [medeverdachte] , was en [medeverdachte] heeft [verdachte] laten weten dat ze later waren

 de auto hebben ze geparkeerd bij [verdachte] en ze zijn naar binnen gegaan

 [slachtoffer] nam op de bank plaats en legde de drugs op tafel

 [verdachte] zei dat hij geld ging pakken en liep de slaapkamer in

 na een minuut of twee/drie werd de wc doorgetrokken en daarna duurde het nog twee à drie minuten voordat [verdachte] terugkwam

 [verdachte] kwam de kamer binnengestormd met een stuk ijzer en sloeg [slachtoffer] tegen het hoofd op de linkerzijde van zijn gelaat

 [verdachte] riep: “Vuile teringlijer, nu heb ik je, je bent in mijn huis geweest”

 dat hij al een tijd een wind-up statief miste en dat hij niet wist hoe die in de woning van [verdachte] kwam

 dat [slachtoffer] opstond en richting het stuk ijzer ging met zijn handen

 dat [verdachte] op het hoofd van [slachtoffer] sloeg en hij recht op zijn voorhoofd werd geraakt

 dat [slachtoffer] voorover viel en bewusteloos was

 dat [verdachte] de zakken van [slachtoffer] controleerde

 dat [verdachte] [slachtoffer] nog een klap heeft gegeven

 dat hij het klittenband van zijn mitella heeft losgetrokken en zijn arm moeilijk kon bewegen

 dat [medeverdachte] getracht heeft [verdachte] tegen te houden maar dat hij te laat was om [verdachte] te stoppen

 dat hij bang was dat hij ook geslagen zou worden

 dat [verdachte] zei dat hij, [medeverdachte] , de telefoon van [slachtoffer] uit moest zetten

 dat [verdachte] onder andere een zakje wit poeder uit de zakken haalde

 dat [verdachte] met handdoeken aan kwam en een slaapzak

 dat [verdachte] [slachtoffer] daarin gerold heeft en vuilniszakken om het hoofd deed

 dat hij handdoeken op het bloed heeft gelegd terwijl hij in shock was

 dat hij handdoeken heeft gespoeld in een emmer op verzoek van [verdachte]

 dat hij hoorde dat [slachtoffer] een geluid maakte en dat [verdachte] toen nog twee keer met het ijzer heeft geslagen op het hoofd

 dat [verdachte] spullen naar de wasmachine bracht en dat toen hij terugkwam [slachtoffer] weer een geluid maakte

 dat [verdachte] toen naar de keuken liep en een groot vleesmes pakte met een fel rood handvat

 dat hij zag dat [verdachte] het mes twee keer in het lichaam van [slachtoffer] stak ter hoogte van het borstgedeelte, een keer hoog in de borst en een keer laag

 dat [verdachte] zei dat hij de auto van [slachtoffer] leeg moest maken want dan zou [verdachte] [slachtoffer] in de kofferbak leggen

 dat hij met [verdachte] het lichaam in de kofferbak heeft geplaatst

 dat [verdachte] vermoedelijk lampenolie er over heen goot

 dat [verdachte] zei: “Rij maar naar het zwembad”

 dat hij toen moest denken aan een gesprek dat hij met [verdachte] had gehad dat de broer van [verdachte] in zijn VW rondreed en bekeuringen niet betaalde en dat [verdachte] die auto in de fik wilde steken waarop [medeverdachte] hem had ge-sms’t dat hij een plek wist, bij het zwembad

 dat ze gestoord werden door mensen en naar Eindhoven zijn gegaan

 dat ze op 2 mei de auto naar het bospad hebben gereden en [verdachte] een zippo uit zijn broekzak haalde

 dat de slaapzak vlam vatte en ze de kofferbak dicht hebben gegooid.

Ter terechtzitting in eerste aanleg en in hoger beroep is medeverdachte [medeverdachte] bij deze verklaring gebleven.

Medeverdachte [medeverdachte] heeft ter terechtzitting in hoger beroep nog verklaard:

 dat hij geen drugsschulden had bij [slachtoffer] en geen reden had om hem te doden

 dat hij met [slachtoffer] naar Valkenswaard ging om drugs te leveren en spullen op te halen

 dat hij niet weet hoe de statiefpoot waar [verdachte] mee sloeg in de woning van [verdachte] is gekomen en dat hij niet die statiefpoot aan de fiets van [verdachte] heeft bevestigd om die mee te nemen naar Valkenswaard, zoals [verdachte] heeft verklaard

 dat hij geen opdracht heeft gegeven aan [verdachte] om [slachtoffer] te doden

 dat hij wel aanwezig was daarbij maar geen geweld heeft toegepast, dat het niet lukte om iets te doen.

iii. Verklaringen verdachte

Bij de politie heeft verdachte onder meer het volgende verklaard:

 dat hij een piep in zijn oren heeft omdat zijn trommelvliezen zijn verwisseld

 dat zijn vader zou zijn overleden maar dat het niet zijn vader was en dat zijn oma ook niet zijn oma is

 dat hij een borstkastransplantatie heeft gehad en ook een nier kwijt is, dat hij op de lijst staat voor een nieuw hart

 dat [medeverdachte] (het hof begrijpt: [medeverdachte]) kwam met die dealer en dat er eigenlijk afgesproken was om Koninginnedag te gaan vieren, maar dat er coke bij moest, ze zouden gaan feesten, dat hij dacht dat er helemaal niemand zou komen maar dat ze toch kwamen met een blauwe Renault

 dat hij film had gekeken en een paar biertjes had gedronken

 dat hij bang is van [medeverdachte]

 dat iemand die geen geld had ging poffen met zijn paspoort bij een dealer, dat die dealer hem beloofde dat al zijn kinderen doodgemaakt zouden worden of aan de drugs zouden komen en dat er toen geen oplossing meer leek en dat hij toen de dealer heeft doodgeslagen met een stuk ijzer, dat deze dealer ook al zijn moeder en oma aan het lastig vallen was

 dat ze op een gegeven moment kwamen en dat er wat geouwehoer was, dat hij toen zogenaamd geld moest pakken, maar dat hij geen geld had en ook geen coke wilde, dat hij deed alsof hij geld ging pakken

 dat hij een keer of tien door zijn slaapkamer op en neer heeft gewandeld, dat hij zoiets had van waarom zitten ze nou toch in mijn huis?

 dat het op een gegeven moment begon te voelen van: het wordt ik of hij, dat hij niet weet wie er wie in wilde luizen en dat toen hij een paar tanden uit zijn bek had geslagen hij hem niet meer durfde te laten gaan want als [slachtoffer] (het hof begrijpt: [slachtoffer]) het tegen zijn vriendjes zou vertellen uit de drugswereld hij het zelf niet na zou vertellen

 dat [slachtoffer] ook nog cyaankali had en dat heeft ingenomen

 dat hij hem wel geslagen heeft, tot moes eigenlijk, met een stuk ijzer

 dat [medeverdachte] ook in de kamer was en schreeuwde dat hij moest slaan, dat [medeverdachte] het slachtoffer vasthield en dat [medeverdachte] hem dat ijzer had gegeven

 dat hij denkt dat er nog twee mensen binnen zijn geweest

 dat hij het idee dat dat er ineens twee [medeverdachte] -achtigen waren

 dat [slachtoffer] in zijn eigen kofferbak is gestopt en dat het allemaal het idee was van [medeverdachte] van het begin tot het einde

 dat de auto is geparkeerd bij het zwembad in Valkenswaard

 dat de auto later is weggezet bij een bospad en dat [medeverdachte] het wilde aansteken

 dat iemand die zich probeerde voor te doen als zijn moeder had gezegd dat [slachtoffer] dood zou moeten

 dat hij het zelf niet als plan zag en zelfs niet verwacht had dat [slachtoffer] zou komen

 dat degene die beweert [medeverdachte] te zijn hem heeft gedwongen, dat het niet [medeverdachte] kan zijn.

Ter terechtzitting in eerste aanleg heeft verdachte nog het volgende verklaard:

 dat hij het statief meegenomen had uit de schuur van [medeverdachte] , dat dat moest van [medeverdachte]

 dat hij het statief had om zich te beveiligen, [medeverdachte] probeerde hem te helpen

 dat hij in zijn huis regelmatig werd gedrogeerd en seksueel misbruikt

 dat het niet de bedoeling was om de staaf op 30 april 2013 te gebruiken

 dat hij niet gesproken heeft met [medeverdachte] over hoe en waarom die staaf te gebruiken

 dat hij bang is dat hij het slachtoffer om het leven heeft gebracht

 dat [medeverdachte] daar geen rol in had

 dat hij geen mes heeft gebruikt.

Ter terechtzitting in hoger beroep heeft verdachte voorts nog verklaard:

 dat hij bezoek kreeg van [medeverdachte] en [slachtoffer]

 dat hij denkt dat [slachtoffer] drugs kwam leveren

 dat hij geen geld had om te betalen

 dat hij van [medeverdachte] [slachtoffer] moest doodslaan

 dat hij [slachtoffer] ongeveer vijf keer tegen het hoofd heeft geslagen

 dat [medeverdachte] heeft gestoken met een mes

 dat hij nog gezien heeft dat [slachtoffer] een capsule innam

 dat hij denkt dat [medeverdachte] [slachtoffer] dood wilde vanwege een drugsschuld

 dat in zijn ogen [medeverdachte] het hele probleem heeft veroorzaakt

 dat er niet besproken is wat ze met het lichaam zouden doen.

iv. Standpunt van het openbaar ministerie

De advocaat-generaal heeft gevorderd dat het hof verdachte zal veroordelen ter zake van het medeplegen van moord. Ter onderbouwing van haar standpunt heeft de advocaat-generaal aangevoerd dat zij de verklaringen van verdachte voldoende betrouwbaar acht om deze tot het bewijs te bezigen. Volgens haar zijn deze verklaringen immers consistent, belast verdachte zichzelf hiermee en vinden deze verklaringen steun in het technisch bewijs. Bovendien acht de advocaat-generaal het uitgesloten dat een persoon als medeverdachte [medeverdachte] – zoals hij naar voren komt uit het dossier en zijn houding ter terechtzitting – zich laat “overrulen” door een persoon als verdachte. Nu uit de verklaringen van verdachte volgt dat er een plan is gemaakt om [slachtoffer] van het leven te beroven en het uitgedachte plan ook daadwerkelijk op die wijze is uitgevoerd, is voor de advocaat-generaal voldoende komen vast te staan dat er sprake is van voorbedachte raad en derhalve van het medeplegen van moord.

v. Standpunt van de verdediging

De verdediging heeft bepleit dat het hof verdachte zal vrijspreken van het onder 1 primair en subsidiair ten laste gelegde.

De raadsman heeft bij de onderbouwing van dit standpunt voorop gesteld dat de verdediging zich verenigt met de overweging van de rechtbank dat enkel die onderdelen van de verklaringen van verdachte voor het bewijs bruikbaar zijn die door (objectief) ander bewijs worden ondersteund. Nu op grond van het onderhavige dossier niet objectief kan worden vastgesteld dat in de loop naar de onder 1 primair ten laste gelegde moord door beide verdachten planmatig is gehandeld en verdachte – gelet op diens labiele psychische

toestand – hiertoe evenmin in staat was, is volgens de raadsman niet vast te stellen dat verdachte met voorbedachte raad heeft gehandeld, zodat hij dient te worden vrijgesproken van het onder 1 primair ten laste gelegde.

Ten aanzien van het onder 1 subsidiair ten laste gelegde heeft de raadsman zich op het standpunt gesteld dat er geen bewijs voor handen is dat de doodslag is gepleegd met het oogmerk de uitvoering van het andere feit (de afpersing, dan wel de diefstal met geweldpleging) voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken en/of om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en/of aan de andere deelnemer(s) straffeloosheid en/of het bezit van het wederrechtelijk verkregene te verzekeren.

Het hof stelt vast dat het voorhanden technisch bewijs onvoldoende houvast biedt om op grond daarvan tot bewezenverklaring te komen van betrokkenheid van zowel verdachte als de medeverdachte bij de ten laste gelegde moord dan wel (gekwalificeerde) doodslag op

[slachtoffer] .

Het hof ziet zich derhalve gesteld voor de vraag of het bewijs van zodanige betrokkenheid, in de zin van medeplegen – bij gebreke van ander bewijsmateriaal – kan worden ontleend aan de verklaringen die zijn afgelegd door verdachte en de medeverdachte [medeverdachte] .

Bij de waardering van de door de verdachte afgelegde verklaringen betrekt het hof het volgende. Verdachte is in zijn eigen zaak tweemaal onderzocht in de locatie Pieter Baan Centrum (PBC) van het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie (NIFP). In het rapport van het PBC van 5 maart 2014 is gesteld dat sprake is van schizofrenie van het paranoïde type. “Betrokkene heeft vanaf zijn 20e psychotische symptomen. De diagnose was ook van kracht tijdens het ten laste gelegde. Bij de politie lijkt betrokkene psychotisch, aldus het PBC. In het PBC geeft hij achteraf een toenemend psychotische verklaring voor wat er is gebeurd, die is bij de politie nog niet volledig uitgekristalliseerd. Onduidelijk blijft wat aanvankelijk een waan was en òf hiervan sprake was en wat door betrokkene later psychotisch is ingevuld.”

In het rapport van het PBC van 20 mei 2016 is geconcludeerd dat verdachte lijdende is aan een ziekelijke stoornis in de zin van schizofrenie van het paranoïde type. Gesteld is: “Tijdens de PBC-opname van 21 november 2013 tot 9 januari 2014 was verdachte ernstig psychotisch. Er was sprake van bizarre, paranoïde en grootheidswanen (…). Betrokkene is de laatste jaren voor het ten laste gelegde chronisch psychotisch. De schizofrenie van het paranoïde type was aanwezig ten tijde van het ten laste gelegde (…). Medicatie heeft partieel effect gehad, maar betrokkene is nog steeds psychotisch. De huidige versie van het ten laste gelegde zoals verteld door betrokkene is één van de versies die hij heeft verteld. Onduidelijk blijft in hoeverre zijn procespositie in zijn verklaring een rol speelt. Niet te verifiëren was wat de rol van de medeverdachte [medeverdachte] was en in hoeverre betrokkene onder druk stond.”

Het hof acht aannemelijk dat, zoals ook blijkt uit de deskundigenrapporten, tijdens het afleggen van de verklaringen bij de politie, maar ook, zij het in mindere mate, tijdens de latere verklaringen ter terechtzitting, verdachte psychotisch was.

Verdachte heeft met betrekking tot hetgeen zich heeft afgespeeld in zijn woning verschillende versies verteld. Deze versies verschillen zowel met betrekking tot de vraag òf de medeverdachte een rol heeft gespeeld bij het om het leven brengen van het slachtoffer (ter terechtzitting van de rechtbank in eerste aanleg heeft verdachte immers op enig moment verklaard dat hij de ijzeren staaf in zijn woning had ter beveiliging van zichzelf, dat hij het slachtoffer heeft doodgeslagen en dat [medeverdachte] eigenlijk geen rol heeft gespeeld; terwijl hij daar later weer op terug komt) als met betrekking tot de vraag welke handelingen door de medeverdachte zouden zijn verricht (alleen schreeuwen of vasthouden of slaan of steken). Het is het hof gebleken dat verdachte tevens in de loop van de procedure aan zijn medeverdachte een steeds grotere rol heeft toegedicht.

Onder deze omstandigheden kan het hof aan de verklaringen van verdachte, waar deze niet worden ondersteund door ander bewijsmateriaal, geen doorslaggevende betekenis toekennen.

Gelet daarop zal het hof derhalve – bij gebreke van andere aanknopingspunten – met betrekking tot de rol van de medeverdachte bij de gebeurtenissen op 30 april 2013, uitgaan van diens eigen verklaring daarover.

vi. Beoordeling hof met betrekking tot (mede)plegen van moord dan wel (gekwalificeerde) doodslag

Het hof ziet zich vervolgens voor de vraag gesteld of het bewijs toereikend is voor het oordeel dat verdachte tezamen en in vereniging met de medeverdachte [slachtoffer] opzettelijk van het leven heeft beroofd, al dan niet met voorbedachte raad.

Het hof is van oordeel dat aan het dossier onvoldoende aanknopingspunten zijn te ontlenen om te concluderen dat sprake was van een vooropgezet plan om [slachtoffer] van het leven te beroven en van het naar de woning van verdachte lokken van het slachtoffer door de medeverdachte, met de bedoeling om hem daar te doden. De medeverdachte heeft verklaard dat hij samen met [slachtoffer] naar verdachte ging om drugs te leveren en spullen op te halen.

Aan het gegeven dat de [getuige 1] niet mee mocht naar Valkenswaard kan naar het oordeel van het hof geen doorslaggevend gewicht worden toegekend. De medeverdachte heeft verklaard dat dit was omdat verdachte wel eens is beroofd door iemand die aanwezig was toen hij weed kocht van een dealer en dat verdachte daarom niet wilde dat er iemand meekwam. Deze verklaring is niet zo onaannemelijk dat het hof deze zo maar terzijde kan schuiven, noch is gebleken dat deze verklaring leugenachtig is.

Ook met betrekking tot het niet aangetroffen, maar in het verhoor van de medeverdachte genoemde, sms-bericht over een plek waar een auto in de brand kan worden gestoken, is door de medeverdachte een verklaring gegeven die verband houdt met een hele andere situatie te weten dat de verdachte een auto in brand wou steken omdat naar zijn zeggen zijn broer daarin reed en de bekeuringen niet betaalde.

Het hof acht deze factoren, anders dan de rechtbank, van onvoldoende gewicht om daaraan de conclusie te verbinden dat er dus sprake moet zijn geweest van een vooropgezet plan.

Ook uit de overige inhoud van het dossier heeft het hof daarvoor onvoldoende bewijs aangetroffen.

Slechts kan worden vastgesteld dat verdachte, nadat het bezoek had plaatsgenomen in de woning, naar de slaapkamer is gegaan en vervolgens, na enkele minuten, uit de slaapkamer is gestormd met een statiefpoot en daarmee heeft ingeslagen op het slachtoffer. Gelet op de korte tijdspanne waarin een en ander heeft plaatsgevonden gaat het hof er vanuit dat gehandeld is in plotselinge hevige drift, in een ogenblikkelijke hevige gemoedsopwelling, hetgeen in de weg staat aan een bewezenverklaring van moord.

Nu niet vastgesteld kan worden dat met voorbedachte raad is gehandeld rijst de vraag of sprake is van voldoende bewijs voor het medeplegen van (gekwalificeerde) doodslag.

Van medeplegen kan slechts sprake zijn als een verdachte aan de voltooiing van het delict een intellectuele en/of materiële bijdrage van voldoende gewicht heeft geleverd. Er dient sprake te zijn van een nauwe, bewuste en volledige samenwerking. Dit kan onder meer blijken uit de intensiteit van de samenwerking, de onderlinge taakverdeling, de rol in de voorbereiding, de uitvoering of de afhandeling van het feit en het belang van de rol van een verdachte, diens aanwezigheid op belangrijke momenten en het zich niet terugtrekken op een daartoe geëigend tijdstip. Daarbij merkt het hof nog op dat aan het zich niet distantiëren op zichzelf geen grote betekenis toekomt. Het gaat er immers om dat een verdachte een wezenlijke bijdrage moet hebben geleverd aan het ten laste gelegde.

Het hof kan op basis van het procesdossier en het verhandelde ter terechtzitting en mede gelet op de verklaringen van de medeverdachte, niet vaststellen dat de medeverdachte een wezenlijke bijdrage heeft geleverd aan de geweldshandelingen die hebben geleid tot de dood van het slachtoffer, zodat van medeplegen geen sprake is.

De enkele omstandigheid dat de medeverdachte niet heeft ingegrepen dan wel zich op het daartoe geëigende moment, te weten in de woning van de verdachte, meteen na het inslaan op [slachtoffer] , niet heeft gedistantieerd maakt dit oordeel niet anders, nu hij daarover heeft verklaard dat dit was ingegeven door lichamelijke en geestelijke beperkingen en nu voor het overige niet is gebleken dat hij enige uitvoeringshandeling gericht op de levensberoving heeft verricht of anderszins een wezenlijke bijdrage heeft geleverd aan de ten laste gelegde doodslag. Ook het nadien medeplegen van het wegmaken van het lichaam noch het gegeven dat de medeverdachte contact is blijven onderhouden met verdachte kan tot het oordeel leiden dat hij als medepleger dient te worden aangemerkt voor wat betreft de geweldshandelingen.

Op grond van de bekennende verklaring van verdachte dat hij het slachtoffer heeft geslagen met een ijzeren statiefpoot, ondersteund en aangevuld met de overige zich in het dossier bevindende bewijsmiddelen, waaronder het rapport van dr. Kubat, komt het hof tot een bewezenverklaring, van hetgeen onder feit 1, meer subsidiair, is ten laste gelegd zoals hieronder bewezenverklaard.

De geweldshandelingen van verdachte kunnen naar hun uiterlijke verschijningsvorm

– behoudens contra-indicaties waarvan niet is gebleken – worden aangemerkt als zo zeer gericht op de dood van het slachtoffer dat het niet anders kan zijn dan dat verdachte, op zijn minst genomen, de aanmerkelijke kans op de dood van het slachtoffer heeft aanvaard. Het hof acht tevens bewezen, gelet op de geconstateerde steekletsels, dat verdachte het slachtoffer niet alleen heeft geslagen, maar ook heeft gestoken.

Voor bewezenverklaring van gekwalificeerde doodslag, te weten dat een en ander zou zijn verricht met het oogmerk om afpersing of diefstal voor te bereiden of makkelijk te maken acht het hof het bewijs te kort schieten.

vii. Onttrekken van een lijk aan nasporing (onder 2 ten laste gelegd)

Verdachte heeft ter terechtzitting in hoger beroep bekend zich schuldig te hebben gemaakt aan het onder 2 ten laste gelegde. Deze bekennende verklaring vindt eveneens steun in andere bewijsmiddelen waaruit tevens blijkt dat verdachte dit feit heeft begaan in een nauwe en bewuste samenwerking met medeverdachte [medeverdachte] , die dit feit ook heeft bekend, zodat voor het hof genoegzaam is komen vast te staan dat verdachte tezamen en in vereniging met medeverdachte [medeverdachte] zich schuldig heeft gemaakt aan de onttrekking van een lijk aan nasporing, op de wijze zoals hierna onder 2 is bewezen verklaard.

Bewezenverklaring

Het hof acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het onder 1 meer subsidiair en 2 ten laste gelegde heeft begaan, met dien verstande, dat:

1.

hij op 30 april 2013 te Valkenswaard opzettelijk [slachtoffer] van het leven heeft beroofd, immers heeft verdachte met dat opzet:

 die [slachtoffer] meermalen met een hard voorwerp tegen het hoofd en/of de romp geslagen en vervolgens;

 met een mes, althans een of meer harde en/of puntige voorwerpen, in de romp van die [slachtoffer] gestoken,

ten gevolge waarvan voornoemde [slachtoffer] is overleden;

2.hij in de periode van 30 april 2013 tot en met 2 mei 2013 te Valkenswaard en te Waalre, tezamen en in vereniging met een ander, een lijk, te weten het stoffelijke overschot van [slachtoffer] , heeft verborgen en heeft weggevoerd, met het oogmerk om het feit en de oorzaak van het overlijden te verhelen, immers hebben verdachte en zijn mededader, nadat genoemde [slachtoffer] door verdachte opzettelijk om het leven was gebracht:

 op 30 april 2013 het lijk van genoemde [slachtoffer] in de kofferbak van een auto gedaan en vervolgens;

 die auto geparkeerd op een parkeerplaats te Valkenswaard en vervolgens;

 op 2 mei 2013 die auto verplaatst naar een zandpad genaamd Gagelhof te Waalre en vervolgens;

 getracht het lichaam en de auto in brand te steken.

Het hof acht niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard, zodat hij daarvan wordt vrijgesproken.

Strafbaarheid van het bewezen verklaarde

Het onder 1 bewezen verklaarde levert op: