Extra WIA-stijging 2021 vooral bij vangnetters

Extra WIA-stijging 2021 vooral bij vangnetters

Gegevens

Nummer
2022/106
Publicatiedatum
21 september 2022
Auteur
Redactie
Rubriek
Overig

Het aantal mensen in de WIA wordt elk jaar groter. Om de verwachte hoeveelheid werk en de daarvoor benodigde capaciteit en kosten zo goed mogelijk te kunnen inschatten, is het voor UWV essentieel te weten hoeveel nieuwe mensen jaarlijks zullen instromen. UWV kampt al geruime tijd met onvoldoende beoordelingscapaciteit om aan de vraag naar sociaal-medische dienstverlening te kunnen voldoen.

UWV raamt het beroep op de WIA meerdere keren per jaar. De instroom in de WIA neemt toe doordat er de afgelopen jaren meer mensen aan het werk zijn gegaan en mensen langer doorwerken omdat de pensioengerechtigde leeftijd omhoog is gegaan. De ontwikkelingen in de WIA zijn in de regel redelijk goed in te schatten en te duiden. In 2021 is de WIA-instroom echter sterker gestegen dan verwacht. Bovendien bleek dat de reguliere factoren slechts de helft van de extra instroom verklaren. Het UWV heeft daarom nadere analyses laten uitvoeren. De resultaten daarvan zijn opgenomen in een onlangs gepubliceerd rapport.

Uit deze analyses blijkt dat de extra stijging van de WIA-instroom in 2021 voor een belangrijk deel is geconcentreerd bij de zogeheten vangnetters. Het gaat om mensen die gebruikmaken van het vangnet van de Ziektewet omdat ze geen eigen werkgever meer hebben. Dat laatste maakt het voor hen ook een stuk ingewikkelder om te re‑integreren. UWV geeft in het rapport aan dat de vangnetters die in 2019 ziek werden niet optimaal zijn begeleid, waardoor meer van hen de maximale ziekteduur bereikten en in 2021 een WIA-aanvraag indienden. Uit de analyse blijkt dat hiervoor meerdere oorzaken zijn aan te wijzen. Allereerst speelt een rol dat UWV in 2019 is overgestapt op een geheel nieuwe werkwijze voor de Ziektewet-arbobegeleiding. De Ziektewet-arbobegeleiding kwam daarnaast onder druk te staan door het toenemende tekort aan beoordelingscapaciteit bij UWV. In het voorjaar van 2020 stak corona de kop op waardoor fysieke spreekuren niet mogelijk waren en sociaal-medische beoordelingen moesten worden uitgesteld. Vangnetters hadden het extra moeilijk, omdat de isolatie voor hen relatief groot was en omdat het tijdens de pandemie nog moeilijker was om voor hen een werkgever te vinden bij wie ze konden re-integreren. Als gevolg van coronaklachten zijn in 2021 ongeveer 300 extra mensen de WIA ingestroomd. Sinds maart 2022 stromen de eerste mensen met long covid de WIA in. Hoe deze instroom zich verder zal ontwikkelen is nog onduidelijk.

Bron: UWV Kennisnieuwsbrief 15 september 2022