Rechtbank Noord-Holland, 13-01-2022, ECLI:NL:RBNHO:2022:10718, C/15/297638 / FA RK 19-7434 en C/15/299594 / FA RK 20-757

De rechtbank zal in het navolgende de verzoeken van partijen bespreken en -voorzover dat thans al kan – voorlopig beoordelen. Dit zal de rechtbank doen aan de hand van de door de vrouw in haar processtuk van 14 april 2021 aangebracht volgorde (verzoeken I t/m XXXVIII).

De vrouw heeft terzake de motorzeiler onder IV. t/m VIII de volgende verzoeken geformuleerd:

De man verzoekt om de motorzeiler aan hem toe te delen zonder dat hij iets aan de vrouw is verschuldigd (punt 126 van zijn processtuk 12 februari 2020). De man beroept zich op een vergoedingsrecht.

Op 17 mei 2013 hebben partijen een koopovereenkomst gesloten inzake de aanschaf van de motorzeiler voor een bedrag van € 12.000. De man stelt dat hij vanuit privé vermogen in totaal € 12.000 heeft overgemaakt aan de verkoper en dat hij tot en met 5 augustus 2020 voor een bedrag van € 20.295 heeft geïnvesteerd in de boot. De man stelt dat hij terzake de motorzeiler een vergoedingsrecht heeft van totaal € 32.295.

De rechtbank overweegt op dit punt als volgt. De motorzeiler is per 1 juni 2013 onderdeel geworden van de (beperkte) huwelijksgemeenschap. De man heeft bij het aangaan van de beperkte gemeenschap van goederen geen voorbehoud gemaakt ter zake door hem gemaakte kosten ten behoeve van de verkrijging van de motorzeiler.

Voor zover de man thans met een beroep op de werking van artikel 1:95 lid 1 BW stelt dat de motorzeiler buiten de gemeenschap blijft overweegt de rechtbank als volgt. De rechtbank is van oordeel dat de man met het overeenkomen van de beperkte gemeenschap van goederen per 1 juli 2013- derhalve na de aanschaf van de motorzeiler- de werking van artikel 1:95 lid 1 BW, van welk artikel kan worden afgeweken, buiten werking heeft gesteld en dat hij daar geen beroep op kan doen. De motorzeiler is mede op initiatief van de man tot de beperkte gemeenschap gaan behoren en een grondslag voor vergoeding door de vrouw aan de man van de aankoopprijs is niet aanwezig.

Het verzoek van de man om de motorzeiler aan hem toe te delen zonder dat hij iets aan de vrouw is verschuldigd zal de rechtbank op grond van het voorafgaande bij eindbeschikking afwijzen.

Nu ook de man toedeling van de motorzeiler aan hem wenst zal de rechtbank bij eindbeschikking als wijze van verdeling gelasten dat de motorzeiler aan de man wordt toebedeeld, dan wel dat de motorzeiler moet worden verkocht. De rechtbank zal zich thans niet uitlaten over de waarde van de motorzeiler per datum verdeling, dit om partijen in de gelegenheid te stellen om op dit punt alsnog overeenstemming te bereiken en de rechtbank nader te informeren.

De vrouw heeft ter zake de Suzuki Baleno onder IX verzocht:

De man heeft gesteld dat de auto destijds is betaald via de gezamenlijke en/of rekening van partijen bij de KNAB bank. Deze rekening is volgens de man enkel gevoed met zijn privé vermogen. Hij stelt daarom een vergoedingsrecht te hebben op de vrouw ter grootte van de waarde van de auto.

De rechtbank volgt de man niet in zijn betoog. De auto is een voertuig en maakt deel uit van de beperkte gemeenschap van goederen. Het saldo op de gezamenlijke en/of rekening van partijen bij de KNAB bank was gemeenschappelijk vermogen van partijen behorende tot de beperkte gemeenschap van goederen. De aanschaf van een gemeenschappelijk goed uit gemeenschappelijk vermogen biedt geen grondslag voor het door de man gestelde vergoedingsrecht.

De vrouw heeft ter zake deze gezamenlijke en/of bankrekeningen onder X en XI de volgende verzoeken gedaan:

De man heeft met betrekking tot de in verzoek X en XI genoemde bankrekeningen gelijkluidende verzoeken geformuleerd met dien verstande dat hij de rekening [2] wil overnemen en op zijn naam wil voortzetten. Daar heeft de vrouw geen verweer tegen gevoerd.

De rechtbank zal bij eindbeschikking als wijze van verdeling gelasten dat de onder X en XI genoemde bankrekeningen door partijen dienen te worden verdeeld op de wijze zoals zij hebben verzocht.

Uit productie 52 van de vrouw blijkt dat zij vanaf haar eigen rekening een bedrag van totaal € 41.585 heeft teruggestort naar de gezamenlijke en/of rekening van partijen bij de KNAB Bank. De vrouw heeft bij de terugstortingen vermeld “terugboeking in de gemeenschap voor gezamenlijk levensonderhoud”. In een e-mail van de man aan de vrouw van 6 december 2019 schrijft de man “wat voor je pleit is dat je, over het afgelopen half jaar, terugbetalingen hebt gedaan”.

De vrouw heeft ter zake de bankrekening en de effectenportefeuille bij Theodoor Gilissen Bankiers onder XII verzocht:

De man heeft gesteld dat de effectenportefeuille volledig is opgebouwd met zijn privévermogen. De man verzoekt de rechtbank te bepalen dat de effectenportefeuille aan hem worden toebedeeld, waarbij de vrouw dient mee te werken aan de naamswijziging zonder dat de man aan de vrouw iets dient te vergoeden.

Met betrekking tot het verzoek van de vrouw hebben partijen ter zitting, mede aan de hand van productie 152 van de vrouw, vastgesteld dat de door de vrouw genoemde bankrekening bij Theodoor Gilissen Bankiers N.V. met nummer [x] geen en/of bankrekening van partijen is. Deze rekening betreft de (verzamel) bankrekening van de bank zelf. Klanten van de bank die hun vermogen bij de bank beleggen maken een bedrag over naar deze (verzamel)bankrekening, dit onder vermelding van hun eigen rekening/accountnummer. Vervolgens wordt het in te leggen bedrag door de bank vanaf de (verzamel)bankrekening ondergebracht op de eigen rekening van de klant.

Op 15 juni 2017 is op beider naam bij Theodoor Gilissen Bankiers de rekening/account met nummer [xx] geopend. Uit productie 153 van de vrouw blijkt dat het een effectenportefeuille betreft. De waarde van deze effectenportefeuille bedroeg op 26 maart 2021 € 419.828,-.

Ter zitting heeft de vrouw gesteld dat de op beider naam gestelde effectenportefeuille met rekening/accountnummer [xx] deel uit maakt van de beperkte gemeenschap van gezamenlijke en/of bankrekeningen. De man heeft dit betwist. Volgens de man moet de omschrijving van de in de huwelijksvoorwaarden overeengekomen beperkte gemeenschap van goederen zo beperkt mogelijk worden uitgelegd.

De rechtbank is het met de man eens. Uit de omschrijving in artikel 1 van de huwelijksvoorwaarden van de beperkte gemeenschap van goederen (“de gezamenlijke (en/of) bankrekeningen”) , blijkt naar het oordeel van de rechtbank niet dat partijen hebben beoogd ook andere financiële producten dan de gezamenlijke en/of bankrekeningen, tot de beperkte gemeenschap te rekenen. Een dergelijke ruime uitleg volgt ook niet uit de door partijen beschreven redenen om de beperkte gemeenschap aan te gaan.

Om inzicht te krijgen in de geldstromen richting de op beider naam gestelde effectenportefeuille met nummer [xx] bespreekt de rechtbank eerst de gang van zaken rondom de en/of rekeningen van partijen bij de KNAB bank.

Partijen hebben op 14 juni 2017 een en/of betaalrekening geopend bij de KNAB bank met nummer [3] . Op 24 juli 2017 hebben partijen bij de KNAB Bank een en/of spaarrekening geopend met rekeningnummer [4] .

Deze bankrekeningen maken naar het oordeel van de rechtbank per resp. 14 juni 2017 en 24 juli 2017 onderdeel uit van de beperkte gemeenschap van goederen.

De man heeft vanuit zijn privévermogen bedragen overgemaakt naar de gezamenlijke en/of KNAB betaalrekening van partijen. Die bedragen zijn vervolgens weer overgemaakt naar de en/of KNAB spaarrekening. Het gaat om een bedrag van totaal € 125.000, afkomstig uit de verkoopopbrengst van de woning te [plaats] . Dit bedrag heeft de man in eerste instantie laten overmaken naar de enkel op zijn naam gestelde rekening [rekeningnummer man] . Vanaf die rekening heeft de man op 7 augustus 2017 5 x € 25.000,- overgemaakt naar de en/of KNAB betaalrekening van partijen.

Zoals reeds genoemd, is op 15 juni 2017 bij Theodoor Gilissen Bankiers de effectenportefeuille met rekeningnummer [xx] op beider naam geopend, hetgeen blijkt uit de door de man als productie 105 overgelegde “verklaring van aanvaarding van voorwaarden”. Deze verklaring is zowel door de man als door de vrouw ondertekend. In de verklaring is ondermeer opgenomen:

De man heeft op 24 juli 2017 € 1 en op 25 juli 2017 4 x € 25.000 overgemaakt van een enkel op zijn naam gestelde bankrekening bij Van Lanschot Bankiers met nummer [rekeningnummer man] naar de verzamelrekening bij Theodoor Gilissen Bankiers, dit onder vermelding van “ [xx] ” en daarmee ten behoeve van de belegging in de effectenportefeuille. Dit bedrag was privé van de man en blijft naar het oordeel van de rechtbank privé.

Omdat de effectenportefeuille naar het oordeel van de rechtbank in ieder geval voor een bedrag van € 100.001 is opgebouwd uit privévermogen van de man dienen partijen zich nader uit te laten over de vraag op welke wijze de waarde van de effectenportefeuille dient te worden betrokken in de afwikkeling en tegen welke peildatum.

De vrouw heeft ter zake de bankrekeningen bij de TEB Bank onder XIII verzocht:

Bij de bespreking van de verzoeken van de vrouw ter zake de woning te [woonplaats man] (punt 3.68. en verder) zal de rechtbank nader in gaan op het saldo op de Evi bankrekening.

De vrouw heeft onder XIV ter zake tijdens het huwelijk door de man gemaakte proces/advocaatkosten verzocht:

Als een van de privé schulden van de man die met bedragen afkomstig van en/of bankrekeningen zijn voldaan, noemt de vrouw de proces/advocaatkosten van totaal € 85.237, welke kosten zijn gemaakt ten behoeve van door de man gevoerde procedures. Als productie 111 en 112 heeft de vrouw een overzicht met onderliggende facturen overgelegd van de door haar gestelde kosten. Hier blijkt volgens de vrouw uit dat deze kosten zijn voldaan van en/of bankrekeningen van partijen.

De rechtbank stelt vast dat ook de man van oordeel is dat juridische kosten van door hem gevoerde procedures, hem enkel in privé aangaan. De man betwist evenwel dat de kosten volledig zijn voldaan van en/of bankrekeningen.

De rechtbank overweegt dat indien van en/of bankrekeningen van partijen proces/advocaatkosten ten behoeve van de man in privé zijn voldaan, er dan een vergoedingsrecht ten behoeve van de beperkte gemeenschap van goederen ontstaat. Partijen hebben de rechtbank op dit punt evenwel onvoldoende geïnformeerd. Partijen dienen zich daarom nader uit te laten over de vraag welke facturen ter zake de door de man gemaakte proces/advocaatkosten zijn voldaan van en/of bankrekeningen van partijen dan wel van privé rekeningen van de man, dit middels een deugdelijk overzicht onder verwijzing naar bankafschriften en data van betaling.

De vrouw heeft onder XV ter zake tijdens het huwelijk ontvangen huurinkomsten verzocht:

De rechtbank begrijpt uit het processtuk van de vrouw van 14 april 2021, pagina 10, 7e alinea, dat dit een voorwaardelijk verzoek betreft. Voorwaardelijk voor zover de rechtbank zou beslissen dat aan de man de gehele waarde van de effectenportefeuille toekomt. De rechtbank overweegt onder verwijzing naar punt 3.37. nu reeds dat de rechtbank bij eindbeschikking naar verwachting niet zal beslissen dat de gehele waarde van de effectenportefeuille aan de man toekomt. Ten overvloede overweegt de rechtbank ter zake de huurpenningen evenwel nu reeds als volgt.

De vrouw heeft gesteld dat de beperkte gemeenschap van de gezamenlijke en/of bankrekeningen in de huwelijksvoorwaarden is opgenomen, onder meer om op die rekeningen de huurpenningen te ontvangen waarvan partijen dan zouden kunnen leven. In haar processtukken en ter zitting heeft de vrouw verklaard dat de huurpenningen inderdaad met name op de gezamenlijke en/of bankrekeningen zijn ontvangen. Dat heeft de man ook bevestigd. In totaal gaat het volgens de vrouw om een bedrag van € 317.083. De vrouw heeft niet gespecificeerd welk deel van dit bedrag wel en welk deel niet op een gezamenlijke en/of bankrekeningen is ontvangen. Gelet op haar stellingname gaat de rechtbank er vanuit dat het gehele bedrag op de gezamenlijke en/of bankrekeningen is ontvangen. Door de ontvangst van de huurpenningen op de gezamenlijke en/of bankrekeningen, zijn deze bedragen binnen de reikwijdte gekomen van de beperkte gemeenschap van goederen. Er is daarmee geen grond meer om nog apart tot een afrekening te komen van ontvangen huurpenningen.

De vrouw heeft onder XVI verzocht:

De vrouw verwijst ter onderbouwing van haar verzoek naar artikel 4 lid 15 van de huwelijksvoorwaarden. De man heeft de vordering van de vrouw op dit punt erkend (processtuk man 12 februari 2020, punt 134), zodat de rechtbank bij eindbeschikking dit verzoek zal toewijzen.

De vrouw heeft onder XVII verzocht:

Middels artikel 11 lid 8 van de huwelijksvoorwaarden hebben partijen een afspraak gemaakt ten behoeve van het voor de vrouw ‘warmer’ maken van de huwelijksvoorwaarden. Deze afspraak komt er op neer dat een deel van de waarde van de woning te [plaats] ten behoeve van de vrouw kan worden betrokken in de afwikkeling van het finaal verrekenbeding. Uit voornoemd artikel valt naar het oordeel van de rechtbank af te leiden dat in de verrekening niet wordt betrokken het gedeelte van de waarde van de woning dat de waarde van 30 % van de WOZ waarde van het jaar waarin de woning is verkocht, overstijgt. In de verrekening wordt dus wel betrokken 30 % van de WOZ waarde van het jaar van verkoop. Het jaar van verkoop is 2017. Partijen zijn het er over eens dat de WOZ waarde in 2017 € 593.000 bedroeg. 30% van dit bedrag is € 177.900. Dit bedrag dienen partijen in de afwikkeling van het finaal verrekenbeding te betrekken, hetgeen dit bedrag overstijgt niet.

Met de regeling van artikel 11 lid 8 heeft de vrouw geen separate vordering op de man gekregen. Partijen dienen de uitkomst van de regeling van artikel 11 lid 8 in de afwikkeling van het finaal verrekenbeding te betrekken.

Ter zake de woning te Volendam heeft de vrouw onder XVIII en XIX verder nog verzocht:

Ter zake de woning te [woonplaats man] heeft de vrouw onder XX t/m XXX verzoeken geformuleerd. In de kern komen deze verzoeken er op neer dat de woning dient te worden getaxeerd waarna de woning aan de man kan worden toebedeeld waarbij hij de vrouw een bedrag van € 255.797 dient te vergoeden. Indien de man de woning niet kan overnemen dient de woning te worden verkocht.

De man heeft verweer gevoerd. Ook de man is van mening dat de woning dient te worden getaxeerd. Voor zover de rechtbank heeft begrepen wenst de man dat de woning aan hem wordt toebedeeld. De man is evenwel van mening dat de woning volledig is gefinancierd vanuit zijn privévermogen zodat de vrouw geen aanspraak heeft op enige vergoeding ter zake deze woning.

De rechtbank stelt vast dat de woning op 11 september 2015 aan partijen is geleverd. De woning vormt een eenvoudige gemeenschap in de zin van artikel 3:166 BW en partijen hebben ieder een gelijk aandeel in deze gemeenschap. De koopsom bedroeg € 335.000.

Ten behoeve van de financiering van de woning is op 11 september 2015 ten laste van de man en de vrouw een overbruggingshypotheek van € 265.000 bij Van Lanschot Bankiers afgesloten onder nummer [IX] .

De man heeft gesteld dat het bedrag van € 265.000,- waarmee de overbruggingshypotheek is afgelost, afkomstig is uit de verkoopopbrengst van de woning te Volendam en dat het daarom privévermogen van hem betreft.

Partijen zijn het er over eens dat de woning te [plaats] aan het [adres 2] behoorde tot het privévermogen van de man. Op 30 juni 2017 is de woning geleverd aan derden voor een bedrag van € 600.000.

Als productie 102 heeft de man de -enkel op zijn naam gestelde- notariële afrekening d.d. 30 juni 2017 ter zake de woning te [plaats] overgelegd. Hier blijkt onder meer de verkoopsom van € 600.000 uit. Voorts blijkt uit deze afrekening dat de man een bedrag van € 91.435 heeft afgelost ter zake: “Van Lanschot (restant) hoofdsom”.

Het restant van de koopsom, zijnde € 230.080 is door de notaris overgemaakt naar de privérekening van de man bij Van Lanschot Bankiers met nummer [rekeningnummer man] onder vermelding van “verkoop [adres 2] te [plaats] ”.

Uit het voorafgaande volgt naar het oordeel van de rechtbank dat de man in ieder geval met een bedrag van € 265.000 uit privévermogen heeft bijgedragen aan de financiering van de woning te [woonplaats man] .

De koopsom van de woning te [woonplaats man] bedroeg € 335.000. Daarvan is naar het oordeel van de rechtbank € 265.000 gefinancierd uit privévermogen van de man.

Resteert van de aankoopsom van € 335.000 derhalve een bedrag van € 70.000 waarvan het de vraag is hoe dit is gefinancierd. De man stelt hierover onder verwijzing naar bankafschriften dat hij op 31 maart 2015 € 10.000 van zijn Evi bankrekening heeft overgemaakt naar een privé rekening bij Van Lanschot Bankiers. Vanaf deze rekening heeft de man vervolgens op 2 april 2015 € 10.000 overgemaakt naar de notaris onder de titel “ [beschrijving] ”.

Zoals de rechtbank hierboven onder punt 3.38. reeds heeft overwogen is het saldo op de Evi bankrekening van de man geheel gevormd met vermogen afkomstig uit de beperkte gemeenschap van goederen. Het bedrag van € 10.000 waarmee de man de borgsom heeft voldaan is naar het oordeel van de rechtbank dan ook afkomstig uit het vermogen van de beperkte gemeenschap.

Verder is op 2 april 2015 vanaf spaarbankrekening [2] een bedrag van € 23.500 overgemaakt naar privébankrekening [1] . Vervolgens is het bedrag op 2 april 2015 vanaf laatst genoemde rekening overgemaakt naar de notaris onder de titel “ [beschrijving] ”.

Partijen zijn het er over eens dat voornoemde twee rekeningen op 2 april 2015 zijn omgezet van rekeningen enkel op naam van de man naar gezamenlijke en/of bankrekeningen. Deze wijziging van de tenaamstelling blijkt uit productie 151 van de vrouw.

Aan de hand van het voorafgaande stelt de rechtbank vast dat de woning te [woonplaats man] voor een bedrag van € 265.000 is gefinancierd met privévermogen van de man en voor een bedrag van € 70.000 met vermogen afkomstig uit de beperkte gemeenschap van goederen.

Aan de hand voor voornoemde vaststelling van de rechtbank dienen partijen zich nader uit te laten met betrekking tot de vraag op welke wijze de (waarde van de) woning te [woonplaats man] dient te worden betrokken in de financiële afwikkeling.

Partijen dienen zich uit te laten over de vraag tegen welke peildatum en voor welke waarde de woning te [woonplaats man] in afwikkeling dient te worden betrokken. Indien partijen zonder taxatie geen overeenstemming kunnen bereiken over de waarde, dan dienen zij de rechtbank ex. artikel 22 Rv. op dit punt nader te informeren middels het overleggen van een in opdracht van beide partijen opgesteld taxatierapport, uitgaande van de waarde per datum taxatie. Vervolgens dienen partijen zich uit te laten over de vraag op welke wijze de waarde van de woning dient te worden betrokken in de afwikkeling, dit rekening houdende met overweging 3.69.

De vrouw heeft verder nog de navolgende op zich zelf staande verzoeken geformuleerd:

De vrouw is eigenaar van de woning aan [adres 3] te [woonplaats vrouw] . Partijen zijn het er over eens dat de woning behoort tot het voorhuwelijkse vermogen van de vrouw. De woning is gefinancierd met een hypothecaire geldlening en een spaarverzekering bij Argenta Spaarbank N.V. Voorts heeft de vrouw een “corporatie starterslening” afgesloten bij SVN.

De vrouw heeft niet betwist dat voornoemde overboekingen zijn gedaan. Zij stelt echter – zo begrijpt de rechtbank- dat de betalingen zijn gedaan vanuit haar privévermogen en dat de man op dit punt geen vergoedingsrecht op haar heeft.

De rechtbank stelt vast dat de bedragen van € 11.545 en € 10.000 op 30 augustus 2017 en op 17 oktober 2018 zijn overgemaakt naar de Argenta Spaarbank vanaf de en/of betaalrekening van partijen bij de KNAB Bank. Deze rekening maakt onderdeel uit van de beperkte gemeenschap van goederen en het vermogen was gemeenschappelijk. De rechtbank stelt dan ook vast dat de betalingen van € 11.545 en € 10.000 zijn gedaan vanuit gemeenschappelijk vermogen ten behoeve van de vrouw in privé. De vrouw dient niet de man voornoemde bedragen te vergoeden, maar de vrouw dient de beperkte gemeenschap van goederen voornoemde bedragen te vergoeden.

Voor zover de vrouw zich, onder verwijzing naar artikel 7 lid 3 van de huwelijksvoorwaarden, op het standpunt stelt dat voornoemde betalingen moeten worden aangemerkt als kosten van de huishouding dan volgt de rechtbank de vrouw daarin niet. Immers, niet blijkt dat partijen conform lid 1 van voornoemd artikel gedurende het huwelijk in nader onderling overleg hebben bepaald hoeveel ieder van partijen van hun inkomen zullen bijdragen in de kosten van de gemeenschappelijke huishouding.

De man heeft onder punt 146 van zijn processtuk van 12 februari 2020 gesteld dat er vanuit zijn privé vermogen een bedrag van € 4.333 is betaald ten behoeve van onderhoud aan de woning van de vrouw. Het betreft de betaling van facturen van Technisch Installatiebedrijf [naam bedrijf] . Op de facturen staat als werkadres [adres 3] te [woonplaats vrouw] , dit betreft de woning van de vrouw.

De vrouw betwist de betaling van de facturen niet. Zij stelt evenwel dat de man zonder haar toestemming en buiten haar medeweten om de opdracht heeft gegeven aan het installatiebedrijf om werkzaamheden te verrichten aan haar woning te [woonplaats vrouw] .

De rechtbank laat thans in het midden of de man al dan niet zonder toestemming van de vrouw opdracht heeft gegeven aan Installatiebedrijf [naam bedrijf] . De rechtbank stelt wel vast dat ook de betalingen van totaal € 4.333 zijn verricht vanaf de en/of betaalrekening van partijen bij de KNAB Bank, en daarmee gedaan vanuit gemeenschappelijk vermogen ten behoeve van de vrouw in privé. De vrouw dient aan de beperkte gemeenschap van goederen voornoemde bedrag te vergoeden.