Rechtbank Gelderland, 29-04-2021, ECLI:NL:RBGEL:2021:2852, C/05/384897 / KG ZA 21-72

Regio Rivierenland heeft op 17 september 2020 een aankondiging gedaan van een Europese openbare aanbesteding voor ‘Riolering Reiniging en Inspectie vrijverval’. Op

13 oktober 2020, 17 november 2020 en 4 december 2020 is aanvullende informatie ter beschikking gesteld en op 15 december 2020 de ‘Inschrijvingsleidraad Reinigen en inspecteren van de vrijvervalriolering’ voor de periode van 2021-2025. Deze Inschrijvingsleidraad vermeldt onder meer het volgende:

‘(…)

1 Algemeen en opdrachtomschrijving

Leeswijzer

(…)

Hoofdstuk 3 bevat de formele eisen van de aanbesteding, te weten:

 minimumeisen

 uitsluitingsgronden

 geschiktheidseisen

(…)

Opdrachtomschrijving

De opdracht omvat uitsluitend het reinigen, inspecteren en beoordelen van vrijvervalrioleringen in de deelnemende gemeenten. (…)

Er komen twee percelen;

o Perceel 1: Neder-Betuwe en Tiel. (…)

o Perceel 2: Buren, Zaltbommel, Culemborg en West Betuwe.

- Er wordt gegund aan de inschrijver met de laagste fictieve inschrijvingsprijs. De systematiek “gunnen op waarde” wordt toegepast.

(…)

3. Uitsluitingsgronden, Geschiktheidseisen en Technische specificaties en uitvoeringsvoorwaarden

(…)

Uniform Europees Aanbestedingsdocument

(…)

In deel IV wordt met selectiecriteria bedoeld de in deze aanbesteding van toepassing zijnde geschiktheidseisen. (…)

BRL K10014 en BRL K10015

De inschrijver dient met behulp van de kopieën van certificaten aan te tonen dat zij BRL K10014 en BRL K10015 gecertificeerd is. U verklaart dit middels het ondertekenen van het Uniform Europees Aanbestedingsdocument.

Inschrijvers die niet voldoen aan de selectiecriteria zullen niet worden meegenomen in de beoordeling van het gunningscriterium.

De aanbestedende dienst houdt zich het recht voor om in een latere fase de inschrijver alsnog te verzoeken officiële bewijsstukken te overleggen. Indien de inhoud van deze bewijsstukken niet overeenkomt met wat in deze verklaring wordt gesteld, dan wordt de inschrijver uitgesloten van verdere deelneming in de aanbestedingsprocedure.

(…)’

Regio Rivierenland heeft geïnteresseerde partijen de mogelijkheid geboden vragen te stellen over de aanbestedingsdocumenten. Naar aanleiding daarvan zijn vier Nota’s van Inlichtingen (NvI’s) verschenen. Deze NvI’s vermelden voor zover thans van belang het volgende:

(…)

78. Uitvoering

Inschrijfleidraad BRLK10014 en BRLK10015

Vraag: U vraagt om het certificaat BRLK10014 en BRLK10015 hierdoor worden bepaalde gerenomeerde bedrijven uitgesloten terwijl u als opdrachtgever controles op het werk uitvoerd. Is werken conform de BRLK10014 en BRLK10015 niet voldoende, kunt u de eis van het certificaat laten vervalen? Het werken conform BRLK10014 en BRLK10015 is ook al opgenomen in de ISO90001.

Antwoord: Eis blijft gehandhaafd.

(…)’

Geïnteresseerde partijen konden tot uiterlijk 26 januari 2021 9.00 uur op de opdracht inschrijven. Onder andere Suez, Weijers en Van der Velden Rioleringsbeheer Nijmegen B.V. (hierna: Van der Velden) hebben tijdig op zowel perceel 1 als perceel 2 ingeschreven. Regio Rivierenland heeft in de periode daarna alle inschrijvingen beoordeeld. Bij afzonderlijke brieven van 12 februari 2021 heeft zij haar voorlopige gunningsbeslissing ten aanzien van beide percelen aan alle inschrijvers kenbaar gemaakt. De brief ten aanzien van perceel 1 aan Suez vermeldt onder meer het volgende:

‘(…)

U heeft op 26 januari 2021 een inschrijving ingediend voor bovengenoemde aanbesteding. (…)

Uitkomst aanbesteding

Wij hebben het voornemen om de opdracht aan Weijers Techniek B.V. te gunnen. Deze inschrijving heeft volgens ons de beste prijs-kwaliteit verhouding. U bent op de 2e plaats geëindigd in deze aanbesteding. (…)’

De brief ten aanzien van perceel 2 heeft een gelijkluidende inhoud, zij het dat Suez daar als derde is geëindigd. Weijers is ook ten aanzien van perceel 2 op de voorlopig eerste plaats geëindigd en Van der Velden is de inschrijver die ten aanzien van dat perceel op de voorlopig tweede plaats is geëindigd.

Suez kan zich niet met dit gunningsvoornemen verenigen en heeft bij brief van 22 februari 2021 aan Regio Rivierenland bezwaar gemaakt tegen de voorlopige gunningsbeslissing ten aanzien van perceel 1. Deze brief vermeldt onder meer het volgende:

‘(…)

Bij brief van 12 februari 2021 vernamen wij dat de inschrijving van SUEZ niet als de beste in prijs-kwaliteit verhouding is beoordeeld en dat Regio Rivierenland voornemens is de opdracht te gunnen aan Weijers Techniek B.V. hierna te noemen: “Weijers Techniek”. (…)

Op basis van de score bij de motivering en de gegevens waarover wij beschikken is bij ons de indruk ontstaan dat het niet anders kan dan dat de prijsaanbieding van Weijers Techniek in strijd is met het bepaalde in de aanbestedingsstukken c.q. de Aanbestedingswet. (…)

Geschiktheidseisen

In de tweede plaats gaat het om strijd met de eis op pagina 21 onder 3.9 van de inschrijvingsleidraad. Daar is opgenomen dat inschrijver BRL K10014 en BRL K10015 gecertificeerd moet zijn. voorts staat er dat “Inschrijvers die niet voldoen aan de selectiecriteria zullen niet worden meegenomen in de beoordeling van het gunningscriterium.” Ter verificatie of Weijers Techniek in het bezit is van deze certificering is door ons Kiwa geraadpleegd en wij constateren dat Weijers Techniek niet opgenomen is in de lijst met houders van deze certificering. Daarom concluderen wij dat Weijers Techniek als (zelfstandig) inschrijver niet voldoet aan het selectiecriterium van paragraaf 3.9.

Graag vernemen wij of u geverifieerd heeft dat Weijers Techniek aan de eisen op dit punt voldoet. Voor zover Weijers Techniek voor deze eis een beroep heeft gedaan op (een) derde(n) vernemen wij graag of (i.) deze derde(n) daadwerkelijk aan de eisen voldoet (of voldoen) en (ii.) op welke wijze Weijers Techniek heeft aangetoond dat zij daadwerkelijk bij de uitvoering van de diensten een beroep kan doen op de aangedragen derde(n).

(…)’

Op 25 februari 2021 heeft Regio Rivierenland Suez bericht dat de bezwaartermijn wordt verlengd tot en met 9 maart 2021. Bij brief van 2 maart 2021 heeft Regio Rivierenland vervolgens als volgt op het bezwaar van Suez gereageerd:

‘(…)

Geschiktheidseisen

Krachtens paragraaf 3.9 van de inschrijvingsleidraad diende elke inschrijver bij het invullen van het Uniform Europees Aanbestedingsreglement aan te geven of hij voldoet aan de gestelde uitvoeringsvoorwaarde inzake de BRL K10014 en BRL K10015 certificering.

Gedurende de thans parallel aan de opschortende termijn lopende verificatieperiode (dus tot en met 9 maart 2021) voor Weijers dient hij bewijs aan te leveren dat hij daadwerkelijk beschikt over de bovengenoemde certificaten. Eerst als na de verificatieperiode blijkt dat Weijers niet beschikt over bovengenoemde certificaten zal aanbestedende dienst genoodzaakt zijn de gunningsbeslissing in te trekken en een herziene gunningsbeslissing te nemen. Op dit moment is er nog geen reden voor aanbestedende dienst hierin actie te ondernemen.

(…)’

Bij brief van 3 maart 2021 heeft de advocaat van Suez op bovenstaande brief gereageerd. Dit bericht vermeldt onder meer dat volgens Suez geen sprake is van een uitvoeringseis waaraan bij de uitvoering van de opdracht moet zijn voldaan, maar van een geschiktheidseis waaraan op het moment van inschrijving moet zijn voldaan. In reactie daarop heeft Regio Rivierenland bij e-mailbericht van later die dag onder meer het volgende aan Suez bericht:

‘(…)

Van Weijers Techniek B.V. hebben wij vandaag de BRL 10014 en BRL 100015 certificaten ontvangen. Bijgaand treft u deze certificaten aan.

Daarmee voldoet Weijers Techniek B.V. naar het oordeel van aanbestedende dienst aan de gestelde uitvoeringsvoorwaarde. In tegenstelling tot hetgeen uw advocaat stelt, ben ik van mening dat het in casu gaat om een kwaliteitswaarborg certificering, die gericht is op de vraag of een organisatie voldoet aan eisen inzake processen of producten, die zijn vastgesteld in specifieke beoordelingsrichtlijnen. Kortom een eis die gesteld wordt aan de uitvoering van het werk en dus niet een geschiktheidseis waaraan al bij inschrijving dient te worden voldaan.

(…)’

De certificaten die Weijers van het Kiwa op 3 maart 2021 heeft ontvangen en aan Regio Rivierenland heeft toegestuurd, vermelden een uitgiftedatum van 4 maart 2021. Regio Rivierenland heeft aan Weijers op 4 maart 2021 een nadere toelichting op de certificaten gevraagd. Namens Weijers is in reactie daarop een ongedateerde brief naar Regio Rivierenland gestuurd. Deze brief vermeldt voor zover thans van belang het volgende:

‘(…)

In reactie op uw verzoek, berichten wij u als volgt.

Weijers Riooltechniek voldeed en voldoet geheel aan de gestelde eis betreffen de BRL 10014 en 10015. Sinds 2018 werkt Weijers Riooltechniek al conform deze normen. Wij hebben in 2018 een handboek opgesteld waarin conform de BRL 10014 en 10015 is uitgewerkt hoe er binnen organisatie wordt gewerkt. (…)

Sinds de implementatie van dat handboek, heeft Weijers Riooltechniek de normen van de BRL 10014 en 10015 in haar organisatie geïmplementeerd en conform dat handboek gewerkt. Dit is ook bevestigd in een schrijven van A3d, Bureau voor KAM-zorg, d.d.

4 april 2019, die daarvoor een interne audit heeft gehouden. Ook op de datum dat de inschrijving voor uw aanbestedingsprocedure werd ingediend, werkte Weijers Riooltechniek conform dit handboek. Gelet hierop voldeed Weijers Riooltechniek op de datum dat de inschrijving werd ingediend (12 februari 2021) dus (feitelijk) aan de normen voortvloeiende uit de BRL 10014 en 10015.

Omdat wij al sinds 2018 werkten op basis van dit handboek, is op 15-02-2021 aan KIWA BV verzocht om het certificaat voor de BRL 10014 en 10015 te verstrekken. (…)

Op 4 maart 2021 is het uiteindelijke certificaat verstrekt. (…)’

Bij deze brief was als bijlage een brief van de heer A.J.G.M. Donkers, werkzaam bij A3d, Bureau voor KAM-zorg, gevoegd. Deze brief vermeldt onder meer het volgende:

‘(…)

Op 25 maart 2019 heb ik een (interne beoordeling gedaan van uw kwaliteitssysteem. Doel van deze beoordeling was of het systeem voldoet aan de eisen van:

- BRL K10014: KIWA procescertificaat voor reinigen van Riolen, putten en koken versie 2017-12-01.

- BRL K10015: KIWA procescertificaat voor inspecteren van rioleringsobjecten versie 2017-12-01.

(…)

Tijdens deze interne beoordeling is gebleken dat het kwaliteitssysteem binnen Weijers Riooltechniek voldoet aan de eisen van BRL K10014 en BRL K10015.

(…)’