Rechtbank Gelderland, 24-11-2016, ECLI:NL:RBGEL:2016:6382, AWB - 15 _ 6101

In de brief van 16 augustus 2016 heeft eiseres opgemerkt dat door haar niet meer kan worden nagegaan of zij gedurende de eerste helft van 2014 gebruik heeft gemaakt van dagopvang. Zij stelt echter dat zij, ook wanneer zij de dagopvang heeft bezocht, zorg nodig heeft voor de uren daarbuiten. De uren die door de moeder van eiseres zijn gedeclareerd, zien op de persoonlijke verzorging, die op werkdagen gemiddeld 2 uur per dag kost en in het weekend meer. Ook schrijft zij daarin dat [naam] doorgaans pas vanaf 16.00 uur kwam, terwijl eiseres om 15.30 thuiskwam uit de dagopvang.

Verweerder heeft bij brief van 28 september 2016 een overzicht gegeven van het aantal dagdelen dat de dagopvang voor de eerste helft van 2014 maandelijks heeft gedeclareerd. Hieruit blijkt dat voor de maand januari 44 dagdelen zijn gedeclareerd, voor de maand februari 34, voor de maand maart 42, voor de maand april 30, voor de maand mei 12, voor de maand juni 20 en voor de maand juli 26. Het aantal keren dat eiseres is vervoerd naar en van de dagbesteding bedraagt steeds de helft daarvan. Verweerder heeft daarbij opgemerkt dat dit voor de maand januari betekent dat eiseres iedere werkdag zowel de ochtend als de middag, dus van 8.00 tot 17.00 uur, op de dagopvang heeft doorgebracht. Verweerder wijst er daarbij op dat er voor de maand januari door de moeder van eiseres voor de door haar verleende zorg 66 uur is gedeclareerd en door [naam] iedere werkdag tussen de 5 en de 8,25 uur. Volgens verweerder is het onmogelijk dat eiseres na een hele dag te hebben doorgebracht op de dagopvang ook nog in staat is om onder begeleiding tussen de 5 en 8,25 uur activiteiten te verrichten. Volgens verweerder geldt dat voor iedere maand in de eerste helft van 2014 , omdat de door [naam] gedeclareerde uren maar in geringe mate variëren. Verweerder stelt dat er sprake is van een groot aantal gebreken en onduidelijkheden in de verantwoording, die uiteindelijk in onderlinge samenhang bezien, maken dat er geen sluitend beeld ontstaat van de verleende zorg en dat verweerder niet de overtuiging heeft kunnen krijgen dat het pgb op de juiste wijze is besteed.

De rechtbank stelt voorop dat de wetgever bij de totstandkoming van artikel 8:80a van de Awb een (zeer) restrictief systeem voor ogen heeft gehad, waarbij de rechter slechts in zeer uitzonderlijke gevallen mag terugkomen van een in de tussenuitspraak gegeven oordeel (TK 2007-2008, 31352 nr. 6, p. 8-9). In de jurisprudentie van de Centrale Raad van Beroep (CRvB) is onder meer geoordeeld dat van een dergelijk zeer uitzonderlijk geval sprake is wanneer de tussenuitspraak is gebaseerd op een evident onjuiste juridische grondslag (zie bijvoorbeeld de uitspraak van de CRvB van 8 juli 2016, ECLI:NL:CRVB:2016:2678). In de jurisprudentie van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS) is voorts geoordeeld dat dit eveneens geldt voor de situatie dat de tussenuitspraak is gebaseerd op een evident onjuiste feitelijke grondslag. De ABRvS heeft in dat kader overwogen dat van een dergelijke situatie sprake kan zijn indien de bestuursrechter niet op de hoogte was van feiten die ten tijde van de uitspraak al wel bekend waren en die, als de bestuursrechter van deze feiten wel op de hoogte zou zijn geweest, tot een ander oordeel zouden hebben geleid (zie de uitspraak van de ABRvS van 10 februari 2016, ECLI:NLRVS:2016:298).

Naar het oordeel van de rechtbank brengt deze jurisprudentie met zich mee dat de mogelijkheid bestaat om terug te komen op een beslissing in de tussenuitspraak, voor zover deze beslissing is gebaseerd op een evident onjuiste feitelijke grondslag en het in strijd zou zijn met de eisen van een goede procesorde wanneer de rechtbank op basis van deze onjuiste feitelijke grondslag een einduitspraak zou doen. Van strijd met de eisen van een goede procesorde zal in beginsel geen sprake zijn als de beslissing in de tussenuitspraak weliswaar is gebaseerd op een evident onjuiste feitelijke grondslag, maar er geen aanleiding bestaat om op basis van de juiste feitelijke grondslag tot een andere beslissing te komen.

In het kader van de onderhavige procedure is van belang dat partijen de rechtbank ter zitting verkeerd hebben voorgelicht, hetgeen ertoe heeft geleid dat de rechtbank er ten onrechte vanuit is gegaan dat eiseres in de te beoordelen periode geen gebruik maakte van de dagopvang. De vraag of dat inderdaad niet het geval was is van groot belang, omdat daarvan in belangrijke mate afhangt of het voldoende aannemelijk is dat er in de te beoordelen periode AWBZ-zorg is verleend. De tussenuitspraak, waarin de rechtbank heeft overwogen dat eiseres in de te beoordelen periode niet naar de dagopvang ging en dat het (mede) daarom aannemelijk is dat er AWBZ-zorg is verleend, berust in het licht van de nieuwe informatie dan ook op een evident onjuiste feitelijke grondslag. De rechtbank zal in het navolgende beoordelen of er aanleiding bestaat om op basis van de juiste feitelijke grondslag (te weten: dat eiseres in de te beoordelen periode wél gebruik heeft gemaakt van de dagopvang) tot een ander oordeel te komen met betrekking tot de vraag of het aannemelijk is dat er in te beoordelen periode AWBZ-zorg is verleend. Indien dat het geval is, zal de rechtbank terugkomen op de tussenuitspraak. Het zou in dat geval immers in strijd zijn met de eisen van een goede procesorde wanneer de rechtbank einduitspraak doet op basis van een onjuiste feitelijke grondslag.

De rechtbank stelt vast dat partijen, naar aanleiding van het bestreden besluit 2, reeds een debat hebben gevoerd over de consequenties van het feit dat eiseres naar de dagopvang ging. Onder die omstandigheden hebben partijen, mede gelet op het belang van het doen van een uitspraak binnen een redelijke termijn, naar het oordeel van de rechtbank voldoende de gelegenheid gehad om hun zienswijze op dit punt naar voren te brengen. De rechtbank heeft dan ook geen aanleiding gezien om partijen in de gelegenheid te stellen zich expliciet uit te laten over het feit dat de rechtbank mogelijk terug zal komen op een onderdeel van de tussenuitspraak.