Home

Rechtbank Den Haag, 07-06-2017, ECLI:NL:RBDHA:2017:6067, C-09-441694-HA ZA 13-464

Rechtbank Den Haag, 07-06-2017, ECLI:NL:RBDHA:2017:6067, C-09-441694-HA ZA 13-464

Gegevens

Instantie
Rechtbank Den Haag
Datum uitspraak
7 juni 2017
Datum publicatie
7 juni 2017
ECLI
ECLI:NL:RBDHA:2017:6067
Zaaknummer
C-09-441694-HA ZA 13-464

Inhoudsindicatie

Vestia stelt ontslagen werknemer, voormalig kasbeheerder, op de voet van artikel 7:661 BW aansprakelijk voor de schade bestaande uit afkoop van de derivatenportefeuille van Vestia in 2012. Vordering wordt toegewezen, met veroordeling tot betaling van schadevergoeding op te maken bij staat. Voormalig kasbeheerder heeft bewust roekeloos gehandeld door onvoldoende zicht te houden op de liquiditeitsrisico’s van de derivatenportefeuille die zich eind 2011 hebben gemanifesteerd en door daarover onjuiste mededelingen te doen aan de Raad van Commissarissen. Voormalig kasbeheerder heeft doorbetalingen aanvaard van een gedeelte van de fees die banken betaalden aan introducing broker voor derivaten die Vestia afsloot. Het in verband daarmee gemaakte leidende verwijt dat de voormalig kasbeheerder zich in alle aspecten van zijn taakuitoefening heeft laten leiden door zijn met de doorbetalingen gediende eigenbelang treft geen doel, net zo min als het verwijt over de uitvoering van zijn taak bij de opbouw en het beheer van de derivatenportefeuille. De nu door Vestia als ongeschikt voor een woningcorporatie aangeduide derivatenportefeuille paste binnen de kaders van het destijds geldende financieel beleid van Vestia. Bij de vaststelling van de omvang van de schade is het met de afkoop van de derivatenportefeuille het uitgangspunt. Dit bedrag moet – als gevolg van de eiswijzigingen van Vestia – worden verminderd met het bedrag waarvoor de voormalig werknemer verhaal heeft op onder meer de voormalig bestuurder, zijn voormalig leidinggevende en de voormalig commissarissen met wie Vestia schikking heeft getroffen, welk verhaalsbedrag naar redelijke verwachting van de rechtbank hoger zal zijn dan de bedragen van de schikkingen. Ook dienen de schadeverweren in de schadestaatprocedure aan de orde te komen.

Vordering tot betaling van schade als gevolg van de doorbetalingen wordt niet getoetst aan artikel 7:661 BW maar aan artikel 6:162 BW: het enige verband met de taakuitoefening is gelegen in de mogelijkheid om de doorbetalingsafspraak te maken en uit te voeren. De doorbetalingsafspraak is onrechtmatig jegens Vestia. Voormalig kasbeheerder is aansprakelijk en schadeplichtig voor de schattenderwijs begrote schade van € 11.450.500.

Ontslag op staande voet onverwijld gegeven en op grond van dringende reden: met de doorbetalingsafspraak heeft de voormalig kasbeheerder het voor de uitoefening van zijn functie onontbeerlijke vertrouwen op ernstige wijze geschonden. De voormalig werkgever is een gefixeerde schadevergoeding ex artikel 7:677 jo 7:680 BW verschuldigd aan Vestia.

Advocaatkosten in de proceskostenveroordeling zijn bepaald aan de hand van de ‘salarissen rolzaken kanton’ nu het een op de voet van artikel 98 Rv naar de meervoudige kamer van de rechtbank verwezen zaak betreft.

Eerdere/verwante vonnissen van deze rechtbank: ECLI:NL:RBDH:2015:51, ECLI:NL:RBDH:2015:248, ECL:NL:RBDH:2015:7401 en ECLI:NL:RBDH:2016:6309.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK DEN HAAG

Team handel

zaaknummer / rolnummer: C/09/441694 / HA ZA 13-464

Vonnis van de meervoudige kamer van 7 juni 2017

in de zaak van:

de stichting

STICHTING VESTIA, voorheen: Stichting Vestia Groep,

gevestigd te Rotterdam,

eiseres in conventie,

verweerster in reconventie,

advocaat: mr. A. Knigge te Amsterdam,

tegen

[gedaagde in conventie/eiser in reconventie] ,

wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ,

gedaagde in conventie,

eiser in reconventie,

advocaat: mr. Th.P.J. Hanssen,

Partijen worden aangeduid als ‘Vestia’ en ‘ [gedaagde in conventie/eiser in reconventie] ’.

1. De procedure

1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit:

-

het tussenvonnis van 8 juni 2016 en de daarin genoemde stukken;

-

de conclusie van dupliek in conventie tevens conclusie van repliek in reconventie met producties;

-

de conclusie van dupliek in reconventie met producties;

-

de akte overlegging producties van Vestia.

1.2. In het tussenvonnis is bepaald dat een comparitie van partijen zou worden gelast na het afconcluderen van de zaak. Deze heeft plaatsgehad op 8 maart 2017, na een regiezitting op 3 februari 2017. Het van de comparitie van partijen buiten aanwezigheid van partijen opgemaakte proces-verbaal en de daarover gemaakte opmerkingen van partijen maken deel uit van de processtukken.

1.3. Ten slotte is een datum voor het wijzen van vonnis bepaald.

2. De feiten

2.1. Vestia is een woningcorporatie met een maatschappelijke functie in de volkshuisvesting. De in artikel 3, lid 2, van de Statuten van Vestia opgenomen doelomschrijving luidt:

“De Stichting heeft ten doel uitsluitend op het gebied van de volkshuisvesting werkzaam te zijn.”

2.2. De Statuten van Vestia vermelden in artikel 4:

“De Stichting kent de volgende organen:

a. het bestuur en

b. de raad van commissarissen.”

2.3. Artikel 5 van de Statuten bepaalt – voor zover hier van belang:

“1. De stichting wordt bestuurd door het bestuur, met inachtneming van de in de statuten aangegeven beperkingen.

2. Het bestuur bepaalt het te voeren beleid en de realisering daarvan.

(…)

3. Aan de goedkeuring van de raad van commissarissen zijn onderworpen de besluiten van het bestuur omtrent:

a. het vaststellen van (…) de jaarrekening, het jaarverslag en (meerjaren)beleidsplannen; (…)”

2.4. Artikel 13, lid 2, van de Statuten bepaalt – voor zover hier van belang:

“Het bestuur is verplicht tot het houden van zodanige aantekeningen omtrent de vermogenstoestand van de stichting, dat daaruit te allen tijde haar rechten en verplichtingen kunnen worden gekend.”

2.5. Vestia beschikt over een Raad van Commissarissen (hierna: RvC). In artikel 11 van de Statuten staat dat de RvC voortdurend toezicht houdt op het bestuur. Artikel 7 lid 4 van het Reglement Commissarissen van Vestia bepaalt:

Bij het toezicht, als bedoeld in lid 1 van dit artikel, hanteert de (RvC) als uitgangspunt de vraag, of het beleid wordt gevoerd overeenkomstig de elementaire beginselen van verantwoord ondernemerschap. Daarvoor ziet de (RvC) erop toe dat het beleid in ieder geval in overeenstemming is met de wettelijke statutaire en andere voorschriften en dat de continuïteit van de onderneming gewaarborgd is. De (RvC) houdt onder meer toezicht op:

• het financieel/economisch beleid;

(...)

In het bijzonder zien de commissarissen erop toe dat:

(...)

• zij een redelijke zekerheid hebben dat de administratie juist en betrouwbaar is, de jaarrekening de financiële toestand juist weergeeft en overige berichtgeving omtrent de onderneming betrouwbaar en zorgvuldig is;

• op waarschuwingssignalen met betrekking tot de onderneming tijdig en adequaat wordt gereageerd.”

2.6. Vestia had één bestuurder, [A] (hierna: [A] ). Vestia had twee directies. Eén daarvan was de directie financiën & control, met een afdeling treasury. [B] (hierna: [B] ) was directeur financiën & control, die zich bezighield met het algemene financieel beleid van Vestia.

2.7. De afdeling treasury droeg onder meer zorg voor de controle van de kasstromen, het aantrekken van financieringen en het beheersen van rente- en liquiditeitsrisico’s. Deze afdeling bestond uit twee personen: [gedaagde in conventie/eiser in reconventie] en mevrouw [C] (hierna: [C] ), die een administratieve functie vervulde als ‘back office’.

2.8. Vestia financierde haar activiteiten en investeringen in hoofdzaak met rentedragende leningen. De rente van de financieringen was in de regel variabel. De benodigde financieringen hadden (zeer) lange looptijden in verband met de exploitatietermijn van een gemiddelde woning, van minimaal 50 jaar. Sinds het begin van de negentiger jaren van de vorige eeuw dekte Vestia de renterisico’s van haar financieringen af met derivaten.

[gedaagde in conventie/eiser in reconventie]

2.9. [gedaagde in conventie/eiser in reconventie] was vanaf 1 september 1997 in dienst van (een rechtsvoorganger van) Vestia. Zijn laatste functie was treasury & control manager, met de volgende functieomschrijving:

1. Organisatiebeschrijving

Functionaris ressorteert hiërarchisch rechtstreeks onder de directeur financiën & control van Vestia Groep. (…)

2 Hoofdtaken

3 Uitwerking van de hoofdtaken in deeltaken

1. treasury

- is op het hoogste niveau binnen Vestia. rekening houdend met het financieel statuut, eerstverantwoordelijk voor:

de organisatie en de kwaliteit van het treasury-beheer

de besturing en de beheersing van de financiën op basis van geldstromen

de administratie van de treasury.

- optimaliseert de financiering voor Vestia:

draagt in dit kader zorg voor een tijdige beschikbaarheid van de benodigde

financieringsmiddelen

adviseert over de toepassing van financieringsconstructies en -instrumenten

behartigt de zakelijke belangen van Vestia in de contacten met banken en andere partijen op de financiële markten.

- minimaliseert de financieringslasten van Vestia op lange termijn en is verantwoordelijk voor het beheersen van de daaraan verbonden risico’s (financieel en organisatorisch); is verantwoordelijk voor het ontwikkelen van een rentevisie en een daarop gebaseerde strategie voor het opereren op de geld- en kapitaalmarkt.

- geeft functioneel leiding aan de medewerker(s) van de treasury-administratie op het gebied van de treasury.

2. financieringsstrategie Vestia

- is t.b.v. de voorzitter van de RvB belast met het voor de lange termijn formuleren van de financieringsstrategie/-visie van Vestia. Betrekt daarbij in- en externe ontwikkelingen. Brengt het krachtenveld in kaart (welke actoren zijn er, wat zijn hun belangen, hoe is de betrokkenheid bij treasuryvraagstukken, e.d.);

- is t.b.v. de strategische positionering van Vestia belast met het (uit)bouwen, onderhouden en benutten van een adequaat netwerk van sleutelorganisaties/-functionarissen op financieel terrein en overige relevante terreinen (gemeentelijke- en rijksoverheid; corporaties; koepelorganisaties, banken e.d.); fungeert in diverse overlegsituaties, vergaderingen en congressen op als vertegenwoordiger van Vestia.

- ontwikkelt bij complexe projecten, in overleg met de markt, (nieuwe) financieringsstrategie van Vestia.”

2.10.

[gedaagde in conventie/eiser in reconventie] was ondergeschikt aan [B] , wiens functieomschrijving onder meer vermeldde:

“1. Organisatiebeschrijving

Functionaris ressorteert hiërarchisch rechtstreeks onder de algemeen directeur van Vestia.

(…)

2 Hoofdtaken

3 Uitwerking van de hoofdtaken in deeltaken