Centrale Raad van Beroep, 20-08-2025, ECLI:NL:CRVB:2025:1282, 23/3387 WAJONG

Appellante is geboren op [geboortedatum] 1992. Zij heeft gestudeerd tot 31 augustus 2019. Met een door het Uwv op 22 oktober 2019 ontvangen formulier heeft zij een aanvraag ingediend voor een uitkering op grond van de Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten (Wajong). Daarbij is vermeld dat zij ME/CVS en gevolgklachten heeft en dat zij sinds 2009 beperkingen ondervindt. Bij de aanvraag is informatie gevoegd van behandelaars en de huisarts. Het Uwv heeft een verzekeringsgeneeskundig en arbeidskundig onderzoek verricht, waarna geconcludeerd is dat appellante arbeidsvermogen heeft. Met een besluit van 10 december 2019 heeft het Uwv vervolgens geweigerd appellante een Wajonguitkering toe te kennen.

De rechtbank heeft verder geoordeeld dat appellante niet aannemelijk heeft gemaakt dat het verzekeringsgeneeskundig en arbeidskundig oordeel niet juist zijn.

Uit het medisch onderzoeksverslag van de verzekeringsarts van 21 november 2019 blijkt dat hij heeft geconcludeerd dat appellante ten minste vier uur per dag belastbaar is, dat zij ten minste één uur aaneengesloten kan werken en dat zij beschikt over basale werknemersvaardigheden. De verzekeringsarts heeft vermeld dat tijdens het spreekuurcontact en uit de uitgebreide (medische) informatie is gebleken dat sprake is van persisterende gezondheidsproblematiek. Volgens de verzekeringsarts is er geen situatie van geen benutbare mogelijkheden, omdat er geen sprake is van bedlegerigheid, ADL-afhankelijkheid, een opname in het ziekenhuis of instelling of een onvermogen tot persoonlijk en sociaal functioneren. Op basis van de bevindingen van het dossieronderzoek, de anamnese en het dagverhaal kan niet worden geconcludeerd dat appellante niet ten minste vier uur per dag belastbaar is of dat zij niet ten minste één uur aaneengesloten kan werken. Op basis van de bevindingen van het spreekuurcontact zijn er ook geen aanwijzingen dat appellante niet beschikt over basale werknemersvaardigheden. Wel is appellante beperkt belastbaar met betrekking tot: (1) richten van aandacht, (2) omgaan met stress en andere mentale eisen, (3) hanteren van conflicten, (4) aantal uur belastbaar zijn per dag/week (maximaal vier uur per dag en onvoorspelbaar verzuim van gemiddeld één dag per week), (5) omgaan met verschillende soorten werktijden, (6) niveau van inspanning leveren, en (7) appellante is aangewezen op de nabijheid van een toilet.

Uit het rapport van de arbeidsdeskundige bezwaar en beroep van 18 december 2020 is gebleken dat ook hij heeft geconcludeerd dat appellante de taak ‘sorteren van post’ kan uitvoeren in een arbeidsorganisatie en dat zij beschikt over basale werknemersvaardigheden. De arbeidsdeskundige bezwaar en beroep heeft toegelicht dat appellante instructies van de werkgever kan begrijpen, onthouden en uitvoeren, omdat niet is vastgesteld dat appellante problemen heeft op het gebied van intelligentie. Zij heeft twee opleidingen met een diploma afgerond en zij heeft zelfs haar HBO-propedeuse behaald. Appellante heeft tijdens haar stages voldoende aangetoond dat zij instructies kan begrijpen, onthouden en uitvoeren. Op taakniveau wist appellante wat ervan haar werd verwacht en voerde zij dit zo goed mogelijk uit. Niet is gebleken dat appellante continue aansporing of bijstelling of permanent toezicht nodig had. Ook kan appellante gezag en de regels waaraan zij zich moet houden, accepteren. Appellante heeft geen problemen met gezag of autoriteit. De verslagen van haar oud-docent en oud-stagebegeleiders schetsen een beeld van een gemotiveerde student en bereidwillige stagiaire.

Uit het medisch rapport van de verzekeringsarts bezwaar en beroep van 25 mei 2021, dat is opgesteld naar aanleiding van het aanvullend beroep van appellante, is gebleken dat hij heeft onderkend dat appellante haar intensieve stage bij de Sjtadssjool niet langer in volle omvang aankon. Hij heeft echter ook geconcludeerd dat appellante een eenvoudige taak gedurende vier uur per dag, waarvan één uur aaneengesloten, moet kunnen uitvoeren. Ook heeft hij geconcludeerd dat uit de overgelegde (medische) informatie van PSY3 van 17 februari 2021 blijkt dat in de komende behandelperiode zal worden gewerkt aan verdere uitbouw en versteviging van de vooruitgang met behulp van emotiegerichte psychotherapie, schema-taal en incidenteel EMDR.

In het medisch rapport van verzekeringsarts bezwaar en beroep van 1 december 2021, opgesteld naar aanleiding van het aanvullend beroep van appellante en het door haar overgelegde rapport van de deskundigen P.J.A.J. van Amelsfoort en M. Overduin van het Expertise Instituut van 20 oktober 2021, heeft de verzekeringsarts bezwaar en beroep geconcludeerd dat appellante aanvullende beperkingen heeft (de aanvullende beperkingen die Van Amelsfoort heeft gesteld). De verzekeringsarts bezwaar en beroep heeft verder geconcludeerd dat appellante ten minste vier uur per dag belastbaar is voor vier dagen per week, dat zij ten minste één uur aaneengesloten kan werken en dat zij beschikt over basale werknemersvaardigheden. Zodra appellante de therapie bij PSY3 heeft afgerond, zal zij ten minste vier uur per dag belastbaar zijn voor vijf dagen per week en zal zij mogelijkheden tot arbeidsparticipatie hebben. Het is immers niet uitgesloten dat appellante leert om haar grenzen (beter) te bewaken, zodat er geen sprake meer zal zijn van overbelasting met als gevolg uitval.

De rechtbank heeft uit dit laatste rapport van de verzekeringsarts bezwaar en beroep begrepen dat hij niet langer het standpunt inneemt dat appellante mogelijkheden tot arbeidsparticipatie heeft, maar dat hij nu het standpunt inneemt dat appellante géén mogelijkheden tot arbeidsparticipatie heeft, maar dat het ontbreken van die mogelijkheden niet duurzaam is, rekening houdende met de therapie die zij volgt bij PSY3.

Ook heeft het Uwv naar het oordeel van de rechtbank deugdelijk gemotiveerd dat appellante beschikt over basale werknemersvaardigheden. Naast de deskundigen van het Uwv heeft ook de partij-deskundige bevestigd dat appellante beschikt over basale werknemersvaardigheden. Ook is appellante alleen beperkt geacht met betrekking tot langdurige intensieve concentratie. Het gaat erom dat appellante zich voldoende kan concentreren op activiteiten die een taak van haar eisen. Appellante heeft niet aannemelijk gemaakt dat zij daartoe niet in staat is. Verder is zij niet beperkt geacht met betrekking tot haar geheugen. Bovendien heeft de arbeidsdeskundige bezwaar en beroep terecht overwogen dat niet is vastgesteld dat appellante problemen heeft op het gebied van intelligentie. Zij heeft twee opleidingen met een diploma afgerond en zij heeft zelfs haar HBO-propedeuse behaald. De stelling van appellante dat zij met veel hulp en relatief slechte cijfers haar opleidingen heeft doorlopen, leidt niet tot het oordeel dat zij bijvoorbeeld niet leerbaar is. Appellante is ook niet beperkt geacht met betrekking tot het ontwikkelen van vaardigheden. Ook is niet gebleken dat appellante niet in staat is om afspraken met haar werkgever na te komen op het moment dat haar vermoeidheidsklachten daaraan niet in de weg staan. Het feit dat appellante één dag per week bedlegerig is en daarom niet naar haar werk kan, is beoordeeld in het kader van het ten minste vier uur per dag belastbaar zijn.

De rechtbank heeft het verzoek om inschakeling van een onafhankelijke deskundige afgewezen.

De rechtbank heeft een schadevergoeding toegekend aan appellante in verband met overschrijding van de redelijke termijn.

Appellante is het met de uitspraak van de rechtbank niet eens. Appellante is – kort samengevat – van mening dat sprake is van het duurzaam ontbreken van arbeidsvermogen. Het Uwv heeft niet voldoende onderbouwd dat verbetering van de belastbaarheid mogelijk is. Ter onderbouwing van haar standpunt is verwezen naar de uitspraak van de Raad van 22 februari 2018.¹ Appellante heeft verzocht om inschakeling van een onafhankelijke deskundige onder verwijzing naar het Korošec-arrest en aangevoerd dat er geen equality of arms was.

Het Uwv heeft incidenteel hoger beroep ingesteld. Het Uwv is het niet eens met de vaststelling door de rechtbank dat de datum in geding 31 augustus 2019 is (de datum dat appellante stopte met haar studie). De juiste datum/periode in geding is volgens het Uwv de achttiende verjaardag ([geboortedatum] 2010) en de periode van vijf jaar daarna. In die periode was sprake van arbeidsvermogen, zodat de vraag of sprake is van een duurzaam ontbreken van arbeidsvermogen niet relevant is. Ter ondersteuning van dit standpunt is een rapport van de verzekeringsarts bezwaar en beroep van 28 maart 2024 overgelegd. Voor zover het incidenteel hoger beroep niet slaagt heeft het Uwv verzocht de aangevallen uitspraak te bevestigen.