Centrale Raad van Beroep, 28-04-2022, ECLI:NL:CRVB:2022:1042, 20/3782 ANW

1.1.

Appellante ontvangt vanaf 2004 een nabestaandenuitkering op grond van de Algemene nabestaandenwet (ANW). Zij is in België gaan wonen en daar gaan werken. Appellante is in augustus 2017 ziek geworden. Vanaf 4 september 2017 ontvangt zij vanuit België een primaire arbeidsongeschiktheidsuitkering. De Svb heeft deze inkomsten gedeeltelijk gekort op de nabestaandenuitkering, omdat het een kortlopende uitkering betreft die vergelijkbaar is met een Ziektewetuitkering. In februari 2019 heeft de Svb een inkomensonderzoek gedaan. Hieruit is naar voren gekomen dat de Belgische primaire arbeidsongeschiktheidsuitkering vanaf 20 augustus 2018 is omgezet naar een invaliditeitsuitkering.

1.2.

Met besluiten van 27 maart 2019 heeft de Svb de nabestaandenuitkering van appellante herzien over juni 2018 tot en met maart 2019. Daaraan is ten grondslag gelegd dat de invaliditeitsuitkering als overig inkomen volledig op de nabestaandenuitkering in mindering wordt gebracht. Daarnaast heeft de Svb de te veel betaalde nabestaandenuitkering van appellante teruggevorderd.

1.3.

Bij het besluit van 11 november 2017 (bestreden besluit) heeft de Svb de herziening van de nabestaandenuitkering en de daarmee samenhangende terugvordering van € 5.753,82 gehandhaafd. De Svb heeft daarbij overwogen dat de invaliditeitsuitkering van appellante een langdurige arbeidsongeschiktheidsuitkering is, vergelijkbaar met een WIA-uitkering en daarom volledig op de nabestaandenuitkering gekort moet worden.

2. In de aangevallen uitspraak is het beroep tegen het bestreden besluit ongegrond verklaard. De rechtbank is van oordeel dat de invaliditeitsuitkering van appellante naar zijn aard en strekking overeenkomt met een WIA-uitkering en dus volledig op de nabestaandenuitkering in mindering wordt gebracht. Een beroep op het gelijkheidsbeginsel in dit verband is verworpen. Verder is overwogen dat appellante heeft nagelaten om de wijziging in haar arbeidsongeschiktheidsuitkering aan de Svb door te geven. De Svb was daarom niet gehouden om van herziening van de nabestaandenuitkering met terugwerkende kracht af te zien. Van dringende redenen om geheel of gedeeltelijk van herziening af te zien is naar het oordeel van de rechtbank geen sprake.

3. Appellante heeft haar standpunt herhaald dat de Belgische invaliditeitsuitkering ten onrechte volledig wordt gekort op de nabestaandenuitkering. Appellante meent dat de Belgische invaliditeitsuitkering vergelijkbaar is met een Nederlandse Ziektewetuitkering van een vangnetter in het tweede jaar. In dit laatste geval is sprake van een uitkering met WIAachtige elementen, terwijl de Svb ook in het tweede jaar een gedeeltelijke vrijstelling zoals omschreven in artikel 18 tweede lid, van de ANW toepast. Verder is betoogd dat op de invaliditeitsuitkering van appellante een opslag tot een minimum zit, vergelijkbaar met een toeslag op grond van de Toeslagenwet (TW), welk deel ten onrechte bij de herziening is betrokken. Appellante heeft tot slot aangevoerd dat herziening en terugvordering met volledige terugwerkende kracht kennelijk onredelijk is.

4. De Raad is met de rechtbank tot het oordeel gekomen dat de Svb terecht de nabestaandenuitkering heeft herzien over juni 2018 tot en met maart 2019 en het te veel betaalde bedrag van € 5.753,82 heeft teruggevorderd.

4.1.

Op grond van artikel 18, eerste lid, van de ANW wordt inkomen op de nabestaandenuitkering in mindering gebracht. Op grond van het tweede lid geldt daarbij voor inkomen uit arbeid een gedeeltelijke vrijstelling. Overig inkomen wordt volledig op de nabestaandenuitkering in mindering gebracht. In artikel 2:4, eerste lid, onderdeel c in samenhang met onderdeel o, van het Algemeen inkomensbesluit socialezekerheidswetten (Inkomensbesluit) is als hoofdregel bepaald dat een uitkering op grond van de Ziektewet (ZW) en een uitkering op grond van de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA), alsmede een uitkering die naar aard en strekking overeenkomt met een ZW-uitkering of een WIA-uitkering, worden beschouwd als overig inkomen. Zo’n uitkering wordt dus volledig gekort op de nabestaandenuitkering. In artikel 2:2, eerste lid, van het Inkomensbesluit is geregeld welke soorten inkomen als inkomen uit arbeid worden beschouwd en dus gedeeltelijk worden vrijgesteld. Op grond van onderdeel f van deze bepaling wordt in sommige bijzondere gevallen (orgaandonatie, ongeschiktheid tot werken wegens zwangerschap of bevalling en de toepasselijkheid van een no-riskpolis) waarin de dienstbetrekking nog bestaat, een uitkering op grond van de ZW beschouwd als inkomen uit arbeid en dus slechts gedeeltelijk gekort op de nabestaandenuitkering. Toeslag op grond van de TW wordt niet in mindering gebracht op de nabestaandenuitkering. Dit is geregeld in artikel 2:6, eerste lid, onderdeel a van het Inkomensbesluit.

4.2.

Appellante wordt niet gevolgd in haar stelling dat een Belgische invaliditeitsuitkering in het tweede jaar van ongeschiktheid tot werken naar aard en strekking vergelijkbaar is met een Nederlandse Ziektewetuitkering die gedeeltelijk wordt vrijgelaten. Met de rechtbank is de Raad van oordeel dat zo’n invaliditeitsuitkering naar zijn aard en strekking overeenkomt met een WIA-uitkering. In het arrest Leyman¹ van het Hof van Justitie van de Europese Unie is overwogen dat in België de ziekteverzekering en de invaliditeitsverzekering in één regeling zijn ondergebracht. Een arbeidsongeschikte werknemer valt in België eerst gedurende een tijdvak van een jaar onder een ziekteverzekeringsregeling. In die tijd ontvangt hij een primaire arbeidsongeschiktheidsuitkering. Als de werknemer daarna nog arbeidsongeschikt is, valt hij onder een invaliditeitsverzekeringsregeling en ontvangt hij een invaliditeitsuitkering. Hieruit concludeert de Raad dat een invaliditeitsuitkering zoals die van appellante in het tweede jaar van ongeschiktheid tot werken ziet op langdurige arbeidsongeschiktheid, net zoals dat bij een WIA-uitkering het geval is. Reeds om die reden is er geen aanleiding voor een gedeeltelijke vrijlating op de voet van artikel 18, tweede lid, van de ANW. De Raad laat dan nog daar dat de gedeeltelijke vrijstelling voor een ZW-uitkering slechts geldt voor bijzondere situaties, waarvan in het geval van appellante geen sprake is.

4.3.

Appellante wordt ook niet gevolgd in haar betoog dat sprake is van een kopje op de invaliditeitsuitkering, dat naar aard en strekking vergelijkbaar is met toeslag op grond van de TW en daarom bij de berekening buiten beschouwing zou moeten blijven. Daarvoor is van belang geacht dat in het systeem van de Belgische wet van 14 juli 1994 betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen is voorzien in één bedrag aan invaliditeitsuitkering, zonder dat daarbij sprake is van een apart bedrag dat vergelijkbaar is met een toeslag. De regeling is ook niet, zoals de TW, als bijzondere, niet op premie- of bijdragebetaling berustende prestatie vermeld op bijlage X bij Verordening (EG) 883/2004 (Vo 883/2004).

4.5.

Uit 4.1 tot en met en 4.4 volgt dat het hoger beroep niet slaagt en dat de aangevallen uitspraak zal worden bevestigd.