Centrale Raad van Beroep, 21-01-2014, ECLI:NL:CRVB:2014:100, 12-3062 WWB

Bij beschikking van de rechtbank Groningen van 23 oktober 2007 is door de kantonrechter per 5 november 2007 bewind ingesteld over de goederen en gelden die (zullen) toebehoren aan appellante, met benoeming van [kantoor 1] ([kantoor 1]) tot bewindvoerder. Bij beschikking van de rechtbank van 1 februari 2010 heeft de kantonrechter het verzoek om opheffing van het bewind afgewezen, [kantoor 1] met ingang van 1 februari 2010 als bewindvoerder ontslagen en in haar plaats met ingang van dezelfde datum als bewindvoerder benoemd [naam bewindvoerder], verbonden aan [naam bureau] ([naam bureau]).

Op 16 mei 2011 is namens appellante door [naam bureau] bij het dagelijks bestuur een aanvraag om bijzondere bijstand ingevolge de Wet werk en bijstand (WWB) ingediend voor de kosten van bewindvoering over de periode van 1 februari 2010 tot en met 31 december 2010 tot een bedrag van € 1.018,79. Bij besluit van 25 juli 2011 heeft het dagelijks bestuur de aanvraag afgewezen op de grond dat de aanvraag, onder verwijzing naar beleidsregel 31, niet tijdig is ingediend.

Bij besluit van 23 november 2011 (bestreden besluit) is het bezwaar tegen het besluit van 25 juli 2011 ongegrond verklaard. Daarbij heeft het college zich op het standpunt gesteld dat de aanvraag betrekking heeft op kosten die zijn gemaakt voordat de aanvraag is ingediend, dat de enkele omstandigheid dat de nota nog niet door de rechtbank was goedgekeurd geen beletsel vormde om een aanvraag in te dienen, dat de beleidsregel 31 als buitenwettelijk begunstigend beleid moet worden gekwalificeerd en dat dit beleid op consistente wijze is toegepast.

Vaststaat dat de - tot vaste maandelijkse bedragen te herleiden - kosten van bewindvoering over de goederen en gelden van appellante tot een bedrag van € 1.018,79 (inclusief BTW) in 2010, en dus vóór de datum van de aanvraag, zijn gemaakt. Daarom is sprake van een aanvraag om bijzondere bijstand met terugwerkende kracht. Volgens vaste rechtspraak van de Raad (uitspraak van 15 mei 2007, ECLI:NL:CRVB:2007:BA6875) vloeit uit artikel 43, eerste lid, van de WWB voort dat in beginsel geen recht op bijzondere bijstand bestaat voor kosten die zijn opgekomen voor de datum waarop de aanvraag om bijstand is ingediend. Van dit uitgangspunt kan worden afgeweken indien bijzondere omstandigheden dat rechtvaardigen.

Met de rechtbank wordt geoordeeld dat van zodanige omstandigheden in dit geval geen sprake is. Van belang is dat de kosten zijn opgekomen in 2010, dat de opgemaakte factuur dateert van 6 december 2010 en dat geen beletsel bestond om al in december 2010, of kort, daarna een verzoek om machtiging voor het in rekening brengen van de kosten van bewindvoering over 2010 in te dienen bij de rechtbank. De omstandigheid dat [naam bureau] daarmee om hem moverende redenen nog heeft gewacht tot 6 mei 2011, waarna de machtiging bij beschikking van 9 mei 2011 is verleend, moet voor rekening van de bewindvoerder, en daarmee ook voor rekening en risico van appellante, worden gelaten. Dat bij brief van 3 juni 2010 vanwege de rechtbank aan [naam bureau] is bericht dat vóór 3 juni 2011 de eerste rekening en verantwoording over de periode van 1 februari 2010 tot en met 31 december 2010 dient te worden overgelegd werpt geen ander licht op de zaak, omdat daarmee slechts een uiterste termijn is gegeven voor de verantwoording van de bewindvoerder aan de rechtbank.

Het dagelijks bestuur voert blijkens de in 2008 gepubliceerde beleidsregel 31 - met betrekking tot de toepassing van artikel 35, eerste lid, in verbinding met de artikelen 43 en 44 van de WWB - het beleid dat aanvragen om bijzondere bijstand kunnen worden ingediend (en op noodzaak en bijzonder karakter van de kosten worden beoordeeld) tot en met de tweede maand van het kalenderjaar volgend op het kalenderjaar waarin de kosten zijn gemaakt. Ter zitting is nader toegelicht dat aan deze begrenzing in de tijd zowel wets- en uitvoeringstechnische als administratieve redenen ten grondslag liggen.

Het in 4.3 omschreven beleid dient te worden gekwalificeerd als buitenwettelijk begunstigend beleid, voor zover op grond daarvan bijzondere bijstand met terugwerkende kracht kan worden verleend ook zonder dat zich bijzondere omstandigheden voordoen. Volgens vaste rechtspraak van de Raad (uitspraak van 7 juli 2009, ECLI:NL:CRVB:2009: LJN BJ1918) betekent dit dat de aanwezigheid en de toepassing van dit beleid als gegeven wordt aanvaard, met dien verstande dat slechts wordt getoetst of het beleid op consistente wijze is toegepast. Hiervan uitgaande moet worden vastgesteld dat de besluitvorming van het dagelijks bestuur in overeenstemming is met het door haar gevoerde beleid.

Door appellante is nog betoogd dat het dagelijks bestuur, anders dan de rechtbank heeft geoordeeld, ten gunste van appellante had dienen af te wijken van beleidsregel 31. Appellante kan in dit betoog niet worden gevolgd. De Raad heeft immers al vaker geoordeeld dat bij toepassing van buitenwettelijk begunstigend beleid, gelet op het in 4.4 aangeduide toetsingskader, de vraag of het beleid de grenzen van een redelijke beleidsbepaling te buiten gaat, of het beleid onredelijk is, dan wel of er sprake is van bijzondere omstandigheden als bedoeld in artikel 4:84 van de Algemene wet bestuursrecht (uitspraak van 26 februari 2013, ECLI:NL:CRVB:2013:BZ2297) niet aan de orde is. De bestuursrechter kan dus niet treden in de beoordeling van de vraag of zich bijzondere omstandigheden voordoen die afwijking van buitenwettelijk begunstigend beleid, als neergelegd in beleidsregel 31, rechtvaardigen.

De beroepsgrond dat rechtsongelijkheid bestaat, omdat andere bestuursorganen in de regio een minder stringente termijn zouden hanteren voor het indienen van aanvragen om bijzondere bijstand, treft geen doel. De WWB voorziet immers in een gedecentraliseerde uitvoering. De mogelijkheid van een verschil in praktijk bij de toepassing van de wet- en regelgeving op het terrein van de bijzondere bijstand is daarmee gegeven.