Centrale Raad van Beroep, 28-04-2022, ECLI:NL:CRVB:2022:966, 20/2656 WAJONG

1.1.

1.2.

Bij besluit van 3 mei 2019 (bestreden besluit) heeft het Uwv het door appellant tegen het besluit van 2 november 2018 gemaakte bezwaar ongegrond verklaard. Aan het bestreden besluit liggen rapporten ten grondslag van een verzekeringsarts bezwaar en beroep en een arbeidsdeskundige bezwaar en beroep. De verzekeringsarts bezwaar en beroep heeft vastgesteld dat appellant op dit moment niet over basale werknemersvaardigheden beschikt omdat appellant niet naar school komt, hij niet op het spreekuur komt en hij niet naar een hulpverlener gaat. Appellant is op dit moment ook onvoldoende in staat de werknemersvaardigheden te ontwikkelen. De verzekeringsarts bezwaar en beroep acht het echter niet uitgesloten dat appellant deze vaardigheden op termijn door middel van een behandeling via een gespecialiseerd centrum voor autisme zoals Parnassia kan ontwikkelen.

3.1.

Appellant heeft in hoger beroep aangevoerd dat het ontbreken van arbeidsvermogen duurzaam is te achten. Het Uwv en de rechtbank hebben miskend dat appellant al op hele jonge leeftijd te maken heeft gekregen met problemen die thans onverminderd voortduren en dat appellant ondanks alle begeleiding en behandelingen op een punt is beland waar de kans op verbetering vrijwel nihil is.

3.2.

Het Uwv heeft verzocht de aangevallen uitspraak te bevestigen.

4.2.

De verzekeringsarts bezwaar en beroep heeft in haar rapport van 12 maart 2019 gesteld dat niet valt uit te sluiten dat verbetering van de basale werknemersvaardigheden van appellant bereikt kan worden door behandeling door een gespecialiseerd centrum voor autisme. De verzekeringsarts bezwaar en beroep heeft daarbij verwezen naar de website van Parnassia en de daarop aangeboden behandelingen om te leren om te gaan met autisme. De verzekeringsarts bezwaar en beroep heeft onderkend dat zij hiermee een niet persoonlijk op appellant gerichte therapie benoemt. Voor de Wajong is het volgens de verzekeringsarts bezwaar en beroep echter niet nodig dat het Uwv aangeeft met welke therapie een individu specifiek zal kunnen verbeteren. Ook hoeft het Uwv daarbij niet uit te gaan van het huidige gedrag van appellant, die elke behandeling afwijst, of van alle teleurstellende ervaringen met onderwijs, de wijkcoach en de hulpverleners tot dan toe. Het Uwv kan volstaan met de constatering dat bij de voor appellant gestelde diagnoses taalachterstand en PDD NOS bij een IQ van 98 verbetering van de mogelijkheden tot arbeidsparticipatie valt te verwachten, aldus de verzekeringsarts bezwaar en beroep.

4.3.

Met haar rapport van 16 november 2021 heeft de verzekeringsarts bezwaar en beroep op verzoek van de Raad nader toegelicht waarop zij de inschatting baseert dat voor appellant behandeling mogelijk is die zal kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van basale werknemersvaardigheden. De verzekeringsarts bezwaar en beroep heeft aangegeven dat zij niet toegespitst op de situatie van appellant kan zeggen welke hulpverlening het meest passend is omdat zij appellant niet in persoon op het spreekuur heeft kunnen zien. Het Leo Kanner Instituut is de aangewezen instantie die een goed oordeel kan geven over de huidige situatie van appellant en over diens ontwikkelingsmogelijkheden. Dat appellant geen vertrouwen in de hulpverlening heeft, hetgeen niet is aan te merken als ziekte of gebrek maar wel hoort bij appellant, betekent volgens de verzekeringsarts bezwaar en beroep niet dat hulpverlening niet nodig of niet mogelijk is.

4.4.

Naar het oordeel van de Raad heeft de verzekeringsarts bezwaar en beroep met haar rapporten van 12 maart 2019 en 16 november 2021 haar standpunt over de duurzaamheid van het ontbreken van het arbeidsvermogen bij appellant onvoldoende onderbouwd. De verzekeringsarts bezwaar en beroep heeft in feite volstaan met de algemene conclusie dat bij de diagnoses taalachterstand en PDD NOS bij een IQ van 98 behandeling mogelijk is en verbetering van de basale werknemersvaardigheden daarom niet is uitgesloten. Daarmee is onvoldoende onderbouwd dat behandeling ook in de specifieke situatie van appellant een reële mogelijkheid is om diens mogelijkheden tot arbeidsparticipatie te verbeteren.

4.5.

In dit verband is van belang dat de moeder van appellant naar voren heeft gebracht dat appellant door haarzelf noch door hulpverleners de afgelopen drie jaar in beweging is gekregen. Appellant heeft na teleurstellende ervaringen een muur om zich heen gebouwd waardoor het voor hem onmogelijk is geworden om zich nog open te stellen voor hulpverlening of behandeling. Door zijn autisme bevindt appellant zich op zijn eigen eiland en door zijn taalontwikkelingsstoornis kan appellant zich niet uiten of aangeven wat hij nodig heeft. Verwezen is naar een brief van de wijkcoach, die aangeeft dat appellant door teleurstellende ervaringen ondanks jarenlange hulpverlening compleet is vastgelopen, en dat bij appellant geen sprake is van onwil maar van onvermogen. Uit een brief van het wijkteam, waardoor appellant sinds 2015 wordt begeleid, blijkt dat elke poging tot hulpverlening bij appellant uitmondt in het nog verder in zichzelf keren. Er wordt geen vooruitgang in de ontwikkeling van appellant gezien en dat wordt ook niet meer verwacht. De gemeente heeft appellant op 29 november 2021 voor de gehele periode dat hij bijstand ontvangt vrijgesteld van arbeids- en re-integratieverplichtingen omdat appellant volledig en duurzaam arbeidsongeschikt wordt geacht.

4.6.

De verzekeringsarts bezwaar en beroep heeft met dit onvermogen van appellant om zich open te stellen voor behandeling ten onrechte geen rekening gehouden. In het Compendium Participatiewet, dat door het Uwv bij Wajong-beoordelingen als werkinstructie wordt gehanteerd, is op dit punt vermeld:

4.7.

Nu het Uwv zijn standpunt, dat het arbeidsvermogen bij appellant niet duurzaam ontbreekt, ook desgevraagd niet heeft kunnen onderbouwen, gaat de Raad er vanuit dat het ontbreken van arbeidsvermogen in het geval van appellant duurzaam is te achten. Daarmee voldoet appellant aan de voorwaarden voor een Wajong-uitkering op grond van artikel 1a:1, eerste lid, aanhef en onder a, van de Wajong.

4.8.

Uit 4.2 tot en met 4.7 volgt dat het hoger beroep van appellant slaagt. De aangevallen uitspraak moet worden vernietigd evenals het bestreden besluit. De Raad ziet aanleiding met toepassing van artikel 8:72, derde lid, aanhef en onder b, van de Awb het besluit van 2 november 2018 te herroepen en te bepalen dat appellant met ingang van [geboortedag] 2018 (achttienjarige leeftijd) recht heeft op een Wajong-uitkering.